حسین کوچکی چمخاله - گروه مدیریت دولتی(گرایش منابع انسانی)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه

یکی از زمینه های ناپایداری توسعه شهری در کشورهای در حال توسعه، گونه هایی از سکونت با مشکلات خاص خود موسوم به اسکان غیر رسمی است که بنا بر اطلاعات رسمی در حال گسترش روز افزون است و نیازمند اتخاذ تدابیر و سیاست هایی ویژه در راستای ساماندهی وضعیت کنونی آن می باشد. بنا بر برآورد برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد, بیش از ۵۰ درصد ساکنان شهرهای کشورهای کم درآمد و ۲۰ درصد کشورهای با درآمد متوسط, در سکونتگاه های غیررسمی زندگی می کنند که سنجه های سواد, تندرستی, درآمد و پیشرفت اجتماعی, از میانگین شهری در آن کشورها پایین تر است و شایسته شان و کرامت انسانی نیست. اسکان غیر رسمی یکی از پیامدهای زندگی مدرن و شهرنشینی گسترده می باشد که از مهم ترین معضلات کلان شهرها بشمار می آید. که علاوه بر اثر گذاری منفی در توسعه کالبدی شهرها و برهم ریختن سیمای کالبدی آن ها، پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نیز به همراه داشته است. توسعه شهری به طور عام در کشور و به طور خاص در تهران بر اثر بازتاب فضایی اسکان غیر رسمی ناپایدار شده است این امر را نه می توان به امید خود رها نمود و نه با برخوردی مقطعی, گزینشی و پراکنده کاری پاسخگوی آن بود. پیدایش اسکان غیر رسمی گویای وجود موانع ساختاری و ناکارآمدی سیاست های کنونی در تامین مسکن و خدمات رسانی لازم مرتبط با آن برای اقشار کم درآمد شهری در سطح کلان است. همچنین در سطح خرد نیز ضعف مدیریت شهری, وجود منابع نامشروع گروه های ذی نفع و ذی نفوذ محلی و برخوردهای غیرقانونمند در پذیرش یا رد این سکونتگاه ها, مساله را تشدید نموده است.

واژگان کلیدی: تشکل های مردمی، سکونتگاههای غیررسمی