محمود رضا همامی - دانشگاه صنعتی اصفهان ، دانشکده منایع طبیعی، استادیار گروه محیط زیست
آزاده زائری امیرانی - دانشگاه صنعتی اصفهان ، دانشکده منابع طبیعی، کارشناس ارشد محیط زیست

پارک های شهری نقش مهمی در تعیین استاندارد زندگی شهری به عهده دارند. وجود گونه های حیات وحش، بویژه پرندگان در پارک می تواند با افزایش جاذبه های پارک و تامین رضایت بازدید کنندگان، آنها را بیش از پیش به محیط های طبیعی جلب کند. بنابراین جذب و حفاظت پرندگان در پارک های شهری، می تواند یکی از اهداف مدیران در این مناطق باشد. در این مطالعه، تاثیر اندازه و شکل پارک های شهر اصفهان بر غنا و تنوع گونه ای پرندگان مورد بررسی قرار گرفت. از میان حدود ۳? پارک عمده شهر اصفهان ۱۳ پارک به طور تصادفی انتخاب شده و غنای گونه ای و تراکم پرندگان هر پارک محاسبه شد. در مجموع ۲۴ گونه پرنده با تراکم های مختلف در سطح پارک ها شناسایی شد. گنجشک خانگی و کلاغ ابلق گونه های غالب در همه پارک های مورد بررسی بودند، به طوری که ۶۲% پرنده های مشاهده شده را گنجشک خانگی و ?۱% آن را کلاغ ابلق تشکیل می داد. چلچله (۲۲/۴%)، غراب (۶/۳%)، قمری خانگی (۱۹/۲%) و زاغی (۷۷/۱%) به ترتیب در سطوح بعدی فراوانی قرار داشتند. تنوع گونه ای هر پارک با استفاده از نمایه شانون- وینر مشخص شد و تاثیر شلوغی پارک بر غنای گونه ای پرندگان نیز مورد آزمون قرار گرفت. رابطه مثبت معنی داری میان دو مشخصه مساحت پارک و غنای گونه ای پرندگان مشخص شد. در حالی که غنای گونه ای با افزایش حاشیه پارک کاهش یافت. علاوه بر این، نتایج مبین تاثیر منفی شلوغی پارک ها بر غنای گونه ای بود. این یافته ها می تواند کاربردهایی برای جذب بیشتر پرندگان به پارک های شهری بویژه در مراحل برنامه ریزی، طراحی و مدیریت فضای سبزداشته باشد.

اثر حاشیه, پارک های شهری, پرندگان, سطح آشفتگی., غنای گونه ای