هدیه شرربار - دانشگاه بوعلی سینا
مهدی کاکایی - دانشگاه پیام نور

تریپس پیاز،Thrips tabaci Lindeman  یکی از آفات مهم محصولات کشاورزی بوده که به طور گسترده در تمام نقاط جهان انتشار دارد. بادمجان از جمله میزبان­های این آفت است که هر ساله متحمل خسارات فراوانی می­شود. در این پژوهش، سازوکار آنتی­زنوز و نقش تراکم تریکوم و میزان کلروفیل برگ ده ژنوتیپ بادمجان (بلک­بیوتی، بلاکی، یلدا، لیدی، لیندا، لیما، کیم، برازجان، سیاه مشهد و محلی­زابل) نسبت به آفت تریپس در قالب آزمون انتخاب آزاد در گلخانه با شرایط دمایی ۱±۲۵ درجه سلسیوس و رطوبت نسبی ۵±۶۰ درصد با نسبت روشنایی/تاریکی (۸/۱۶) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین الگوی الکتروفورزی پروتئین کل هر ژنوتیپ و تنوع آن در ژنوتیپ­های مختلف با استفاده از روش SDS-PAGE، و نیز ارتباط این صفت با تعداد تریپس­های جلب شده طی آزمون انتخاب آزاد مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی الگوی الکتروفورزی ژنوتیپ­های مورد مطالعه، حاکی از وجود تفاوت در تعداد و نوع باندهای پروتئینی و نشان­دهنده وجود تنوع بین تیمارهای (ارقام) مورد آزمایش بود که می­توان از این موضوع در برنامه­های به­نژادی ژنوتیپ­های بادمجان نسبت به آفت تریپس بهره برد. ژنوتیپ­ها از نظر درصد آسیب تریپس پیاز، میزان کلروفیل برگ و تراکم تریکوم­ها دارای اختلاف معنی­داری بودند همبستگی معنی­داری بین صفات مورد اندازه­گیری در گلخانه و داده­های مولکولی بدست نیامد اما، به طورکلی، ژنوتیپ­های لیما و لیندا با دارا بودن بیشترین فاصله ژنتیکی (۴۵۴/۰) نسبت به سایر ارقام مورد مطالعه و پتانسیل مقاومتی نسبت به تریپس پیاز، می­توانند در برنامه­های به­نژادی مورد تلاقی قرار گرفته و در آزمون­های تکمیلی، بیشتر مورد بررسی قرار گیرند.

تریپس پیاز, آزمون مانتل, SDS-PAGE, سازوکار آنتی زنوز