الیاس دهقان - عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
آذرخش عزیزی - عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

بسیاری از اراضی جنوب استان خوزستان ناهموارند و ماله های مرسوم برای تسطیح دقیق آنها مناسب نیستند.  ناهمواری سطح خاک تاثیر زیادی بر میزان مصرف آب، درصد سبز شدن بذر و عملکرد گیاه دارد.  این پژوهش در سال۹۰-۸۹ به روش آزمون t جفت نشده برای مقایسه عملکرد ماله­های لیزری و مرسوم از نظر شاخص تسطیح، زمان مورد نیاز، میزان و کارایی مصرف آب، درصد سبز شدن بذرها و عملکرد دانه در دو مزرعه در شمال اهواز با شدت ناهمواری متفاوت اجرا شد.  نتایج نشان داد که شاخص تسطیح برای ماله لیزری در هر دو مزرعه برابر ۴/۱سانتی متر و برای ماله مرسوم (معمولی) در مزرعه یک و دو به ترتیب برابر ۵/۳ و ۷/۲ سانتی متر بود که نشان دهنده دقت خوب تسطیح لیزری و دقت پایین ماله مرسوم در تسطیح زمین بود.  در مزرعه یک، زمان مورد نیاز برای تسطیح با ماله لیزری با ۷/۳ ساعت بر هکتار نسبت به ماله مرسوم ۲/۲ برابر بیشتر بود.  از نظر درصد سبز شدن بذر و عملکرد دانه، تفاوت بین تسطیح لیزری و معمولی در سطح ۱ درصد معنی دار بود و بیشترین درصد سبز شدن بذر و عملکرد دانه از ماله لیزری به دست آمد.  در اراضی با ناهمواری زیاد، ماله لیزری در مقایسه با ماله مرسوم باعث حدود ۲۹ درصد افزایش در عملکرد دانه، ۳۳ درصد کاهش در مصرف آب و ۶۷ درصد افزایش در کارایی مصرف آب شده و قابل توصیه است، اما در مزارع با ناهمواری کم، استفاده از ماله مرسوم مناسب ارزیابی شده است و کاربرد ماله لیزری ضرورتی ندارد.

Conventional Leveler, Irrigation efficiency, Laser Leveler, Leveling Index, Wheat