مهدی سعیدی - دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شیراز، ایران
بابک شمشیری - دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز، ایران.
محمد مزیدی - دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز، ایران.

پژوهش حاضر با هدف بررسی هویت قومی در سند برنامه درسی ملی ایران (با تاکید بر دیدگاه معلمان و متخصصان) انجام شد. روش پژوهش، کیفی ومبتنی بر نظریه ی داده بنیاد(گراندد تئوری) بارویکردسیستماتیک است. انتخاب افرادشرکت کننده در مصاحبه به روش هدفمند به شیوه ی گلوله برفی صورت گرفته وتلاش شده است تاقواعدحداکثرتنوع واشباع شدگی رعایت شود. بدین منظور۱۸نفر(شامل۷نفرازمعلمان و۱۱نفرازمتخصصان وخبرگان تعلیم وتربیت) انتخاب شدند. داده ها به روش مصاحبه ی نیمه ساختاریافته گردآوری شد. تجزیه وتحلیل مصاحبه ها مبتنی بر رویکردسیستماتیک نظریه ی داده بنیاد صورت پذیرفته و از فرایند سه مرحله ای کدگذاری(کدگذاری باز، محوری و گزینشی) استفاده گردید. اجرای فرایند کدگذاری باز منجر به شناسایی ۱۵۵ مفهوم(کدهای بازاولیه) و خلاصه سازی آنها در قالب ۱۴ مقوله ی اصلی با ۳۵ مقوله ی فرعی(کدهای باز ثانویه) شد. سپس مدل پارادایمی مبتنی بر فرایندکدگذاری محوری در قالب شرایط علی(عوامل سیاسی، عوامل شناختی،نابرابری محتوایی)، شرایط زمینه ای( بسترسازی)، شرایط مداخله گر(عوامل روانشناسانه، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی)، پدیده ی مرکزی(سیاست چندتالیفی) و پیامدها(سطوح فردی و ملی) ترسیم گردید. در نهایت مدل مفهومی پژوهش با استفاده از فرایند کدگذاری گزینشی با هدف برقراری ارتباط میان مقوله های مرکزی، به تصویر کشیده شد.

هویت قومی , سیاست چندتالیفی , نظریه ی داده بنیاد