آرش حسنپور - گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان
علی ربانی - گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان

تحقق و ایده‎پردازی پیرامون جامعه مطلوب و رقم زدن سعادت بشری یکی از اهداف همیشگی رهبران و اندیشمندان جوامع اسلامی بوده است. ما در این مطالعه بر اندیشه امام خمینی تاکید خواهیم داشت. پرسش پژوهش حاضر این است که مولفه‎های جامعه مطلوب در اندیشه امام خمینی چیست؟ ویژگی‎ها، موانع و راهکارهای رسیدن به این مهم کدام است؟ بنیاد معرفتی نظریه امام خمینی، خدامحوری، جهان‎شناسی مبتنی بر نظام احسن و انسان‎شناسی مبتنی بر فطرت‎مندی و متکامل دانستن سرشت انسان است. نتایج این مطالعه موید آن است که جامعه مطلوب، ناظر به سه رکن انسان مهذب صالح الهی، جامعه توحیدی و حکمرانی اسلامی بوده و ویژگی‎های جامعه مطلوب، قانون‎گرایی، آزادی، نظارت و ایمان متعهدانه، عدالت اجتماعی، اعتماد، وحدت و برادری، برقراری حکومت ولایت ‎فقیه، مشارکت و مردم‎سالاری دینی است. انسان الهی واجد ایمان و عمل صالح بوده و در راستای خودسازی و تهذیب و تزکیه می‎پوید. این سوژه، آبادی دنیا و مصالح این جهانی را در پرتو سعادت اخروی و کمال و قرب الهی می‎داند و مواهب این جهانی برای این سوژه مطلوبیت فی‎نفسه ندارد. جامعه توحیدی نیز به‎مثابه امتی مسلمان تراز و مبتنی بر وحدت کلمه است که در آن، زمام عرصه‎های زندگی اجتماعی انسان مانند سیاست، اقتصاد، حقوق، اخلاق، در اختیار دین بوده و اعتصام به حبل‎الله، هدف و جهت دینی به جامعه می‎بخشد. حکمرانی اسلامی نیز ناظر به حاکمیت قانون، مشارکت مردمی، پاسخگویی، شفافیت و مسئولیت‎پذیری، کارآمدی و اثربخشی است.

جامعه مطلوب, انسان الهی, جامعه توحیدی, حکمرانی اسلامی