زهرا کردفیروزجایی - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد حشره شناسی ، گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
محمدرضا دماوندیان - دانشیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

چکیده در این بررسی تاثیر روغن معدنی و حشره کش ایمیداکلوپراید  روی پروانه ی مینوز مرکبات، Phyllocnistis citrella Stainton (Lep: Gracillariidae) ، جمعیت کنه ی قرمز مرکبات Panonychus citri McGregor و کنه های شکارگر فیتوزئیده با یکدیگر مقایسه شدند. در آزمایش اول، میانگین تعداد دالان­های بوجود آمده در هر برگ درختان مورد آزمایش توسط لارو مینوز مرکبات در تیمارهای روغن معدنی با غلظت ۷۰۰ میلی­لیتر در یکصد لیتر آب، ایمیداکلوپرید (چهار سی سی در دو لیتر آب) و شاهد به ترتیب ۲۷/۰، ۳۷/۰ و۹۵/۲ عدد ، درصد مرگ و میر لاروها به ترتیب ۸۵/۵۱، ۸۳/۳۷ و۱۰/۲۶ درصد و درصد لاروهای تبدیل شده به شفیره به ترتیب ۰۹/۴۷، ۴/۵۹ و ۸/۷۳ درصد بود. میانگین تعداد دالان­های ایجاد شده در هر برگ در تیمارهای روغن معدنی با غلظت ۹۰۰ میلی­لیتر در یکصد لیتر آب، ایمیداکلوپراید (چهار سی سی در دو لیتر آب) و شاهد به ترتیب ۰۹/۰، ۳/۰ و۹۶/۲ عدد ، درصد مرگ و میر لاروها به ترتیب ۵۷/۷۷، ۰۶/۶۰ و۱۰/۲۶ درصد، درصد لاروهای تبدیل شده به شفیره به ترتیب ۰۱/۱۱ ، ۲۳/۳۶ و ۳۲/۷۵ درصد بود. در آزمایش دوم، میانگین تعداد تخم و مراحل مختلف رشدی Panonychus citri در سمپاشی با ایمیداکلوپراید در تمام تاریخ های نمونه­برداری بطور چشمگیری بیشتر از روغن پاشی با روغن معدنی بود، از طرفی تعداد تخم و مراحل مختلف رشدی کنه­های شکارگر فیتوزئیده در روغن پاشی با روغن معدنی بطور چشمگیری بیشتر از سمپاشی با ایمیداکلوپراید بود. نتایج نشان داد که روغن معدنی قادر به کنترل کافی مینوز مرکبات بوده و می تواند جایگزین آفت کش ایمیداکلوپراید در باغات مرکبات استان مازندران گردد.

واژه های کلیدی: روغن معدنی, ایمیداکلوپراید, کنه قرمز مرکبات, مینوز برگ