مهدیه مختاری هاشم آباد - دانشجوی دکتری، مدیریت رفتاری، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
مهدی خیر اندیش - استاد، گروه مدیریت، دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، تهران، ایران
سعید جعفری نیا - دانشیار، گروه مدیریت منابع انسانی و کسب و کار، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
یوسف وکیلی - استادیار، گروه مدیریت منابع انسانی و کسب و کار، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

زمینه و هدف: هم­اکنون، بانک های توسعه ای موقعیت به شدت منحصر به فردی را تجربه می­نمایند. موقعیتی که از یک سو با رقابت حداکثری توام است و از سویی دیگر، بیش از هر زمانی در تعامل با محیط پیرامونی خویش، آبستن تغییرات است. با توجه به جایگاه  حساس این بانک­ها در توسعه کشور، اجرای مطلوب نقش پیش­کنشگری از سوی مدیران آن­ها الزامی است. بر ­این ­اساس، پژوهش حاضر به ارائه الگوی پیش کنشگری مدیران بانک های توسعه ای پرداخته ­است.روش شناسی: مطالعه حاضر با تاسی از فلسفه ساخت­گرایی، ضمن اتخاذ رویکرد استقرایی به دنبال اجرای یک پژوهش کیفی بود؛ به­نحوی­که، به­طور ویژه راهبرد نظریه داده­بنیاد (رهیافت نظام­مند) را برگزیده و داده­ها در آن به­صورت مقطعی و از­ طریق مصاحبه­های نیمه­ساختاریافته جمع­آوری گردیدند. مشارکت­کنندگان از میان نخبگان و خبرگان دانشگاهی (دارای مدرک دکتری مدیریت منابع انسانی و رفتار سازمانی) و مدیران بانک­های توسعه­ای طی نمونه­گیری اولیه (هدفمند) و نظری انتخاب­شده و مصاحبه ها تا حصول اشباع نظری (۱۶ مصاحبه) ادامه یافتند.یافته ها: بر اساس تجزیه و تحلیل داده­ها، ۷۷ مفهوم ذیل ۲۷ مقوله فرعی و ۱۴ مقوله اصلی شناسایی شدند. رفتار پیش­کنشگرایانه مدیران مبتنی بر خودابتکاری، آینده پژوهی و تغییر گرایی بوده و معلول حالات انگیزشی ایشان است. به­نحوی­که عوامل فردی، شغلی و سازمانی از طریق حالات مذکور جریان یافته و فرهنگ اجتماعی و ارزشمندی هدف پیش­کنشگرایانه بر اثربخشی آن تاثیر دارد. رفتار یادشده ذیل دو دسته کنش­های مبتنی بر تغییر و  مبتنی بر سازگاری بروز یافته که نهایتا پیامدهای فردی، تیمی و سازمانی را با­خود به­همراه دارد.نتیجه گیری: یافته­های پژوهش، ضمن ترسیم الگوی جامع پیش­کنشگری، اذهان جامعه موردمطالعه خود را نسبت به مواردی نظیر تصمیم­گیری پیرامون مناصب حساس مدیریتی، طراحی مشاغل و جو حاکم بر سازمان حساس ساخت. همچنین به­ طور متناظر، زمینه­ هایی را برای شکل­ گیری پژوهش­های آتی احصا و به مخاطبان جامعه علمی پیشنهاد نمود.     کلیدواژه ها: پیش کنشگری؛ مدیران پیش کنشگر؛ رفتار پیش کنشگرایانه؛ پیشایندهای پیش­کنشگری؛ پیامدهای پیش­کنشگری.

پیش کنشگری, رفتار کاری پیش کنشگرانه, خودابتکاری, آینده پژوهی, تغییرگرایی