محمدرضا پاکروان - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
سیدصفدر حسینی - استاد اقتصاد کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
حبیب الله سلامی - استاد اقتصاد کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
سعید یزدانی - استاد اقتصاد کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

امنیت غذایی، نخستین اصل برای حفظ سلامت جامعه است تا افراد در زمینه توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایفای نقش کنند؛ بنابراین، بررسی وضعیت امنیت غذایی جامعه و شناسایی عوامل موثر بر آن اهمیت بسزایی دارد تا بتوان راهکارهای سیاستی و حمایتی مناسبی برای بهبود وضعیت تغذیه اقشار ضعیف جامعه ارائه کرد. در پژوهش حاضر، عوامل موثر بر امنیت غذایی خانوارهای شهری و روستایی کشور، با استفاده از اطلاعات هزینه- درآمد خانوار و کاربرد مدل لوجستیک، شناسایی و ارزیابی شدند. نتایج نشان داد در هر دو مدل شهری و روستایی، متغیرهای تعداد اعضای خانوار و تعداد سرپرست­های باسواد و مشغول­به­تحصیل خانوار، اثر منفی و معناداری بر امنیت غذایی دارند. همچنین، در مدل روستایی، تحصیلات دانشگاهی به افزایش آگاهی سرپرست خانوار از کیفیت مواد غذایی و بهبود وضعیت امنیت غذایی منجر می شود، اما این متغیر در مدل شهری، اثری منفی بر امنیت غذایی دارد. کشش متغیر درآمد خانوار در مدل شهری (۰۳/۰) کمتر از مدل روستایی (۱۰۲/۰) است که اهمیت و جایگاه سیاست های درآمدی در مناطق روستایی را به منظور حمایت از خانوارهای کم درآمد و بهبود امنیت غذایی نشان می دهد. در مناطق شهری نیز کشش پایین درآمدی در احتمال بهبود امنیت غذایی خانوار نشان می دهد ارتقای دانش تغذیه و کاربرد صحیح مواد غذایی، در مقایسه با افزایش درآمد خانوار شهری، اهمیت بیشتری دارد. همچنین، بررسی سهم درآمدهای کشاورزی نشان می دهد اهمیت این متغیر در مناطق روستایی بیش از مناطق شهری است و بخش مهمی از تامین امنیت غذایی خانوارهای روستایی را شامل می شود.

امنیت غذایی, انرژی دریافتی, ایران