مهنا فرجی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

سرریزها و دریچه ها نمونه هایی از سازه های هیدرولیکی هستند که جهت تنظیم و اندازه گیری شدتجریان و کنترل آن در کانال های روباز مورد استفاده قرار می گیرند. سرریزهای جانبی یکی از سازه هایحفاظتی و مهم در سیستم های کنترل و هدایت آب هستند که در حاشیه یا کنار سازه انتقال یا منبع آباحداث میشود. این نوع سرریز اجازه میدهد در مواردی که ارتفاع آب در بالاتر از تاج سرریز قرار داردمقداری از آب اضافی از روی آن عبور کرده و به کانال جانبی که در امتداد کانال اصلی قرار دارد منتقلشود. بعلت پیچیدگی های موجود در جریان روی سرریز جانبی همواره محدودیت های اندازه گیری عمقوجود دارد. از این رو، در پژوهش حاضر با هدف حل این محدودیت با شبیه سازی سرریز جانبی شیبدار درنرم افزار Flow۳D و با استفاده از روش عددی رانگ کوتای مرتبه چهارم نیمرخ سطح آب ترسیمگردید. نتایج بدست آمده نشان میدهد که با اعمال شیب به سرریز جانبی اختلاف عمق در ابتدا و انتهایجریان در حد ناچیزی شده و عمق یکنواختی روی سرریز ایجاد می گردد و با اندازه گیری عمق در یکنقطه، عمق در سایر نقاط بدست میآید. در این حالت در محاسبات نیز میتوان از ضریب دبی سرریزمستطیلی بجای ضریب دبی سرریز جانبی مستطیلی استفاده نمود.

سرریز جانبی، ضریب دبی، نیمرخ سطح آب، نرم افزار Flow۳D