بهارک شاهد - دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
نسرین مهرا - دانشیار گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) docnas@mail.com
محمد آشوری - استاد گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. shouri_mohammad@yahoo.com

الگوگرایی یکی از ویژگی­های ضروری نظام عدالت کیفری و به معنای گرایش انسجام یافته و هماهنگ به الگوهای متعدد دادرسی در جهت تحقق اهداف بنیادین قانونگذار است که در وضع قانون آیین دادرسی کیفری و تعیین نوع نظام عدالت کیفری کاربرد دارد. بررسی قانون با استفاده از این مفهوم، تطبیق شاخص­های مهم الگوهای متعدد فرایند کیفری در مراحل دادرسی را میسر ساخته و ویژگی­های بارز نظام عدالت کیفری را مشخص ساخته و پیش­بینی عملکرد آینده آن را ممکن می­نماید و اگر قانونگذار برخلاف اهداف بنیادین خویش در آیین دادرسی کیفری اقدام به وضع ماده­ای نموده باشد این مشکل شناسایی می­گردد. قانون گذار با تاکید صریح بر معیارهای ویژه­ای در قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، لزوم تبعیت خود از برخی از معیارهای الگوی دادرسی منصفانه را آشکار ساخته است و بررسی این امر که در عمل تا چه حد زمینه­ های اجرایی آن را فراهم ساخته است، نیازمند شناسایی گرایش قانونگذار به الگوی کنترل جرم است زیرا این الگو، به عنوان الگوی متضاد در مقابل الگوی دادرسی منصفانه مطرح می­شود و معمولا استفاده از آن در نظام عدالت کیفری به صورت کامل نفی نشده ودر موارد خاصی و به صورت حداقلی کاربرد دارد. نگارش حاضر درصدد هست تا نحوه­ی گرایش قانونگذار به الگوی کنترل جرم را بررسی کرده و در صورت وجود بحران  در نظام عدالت کیفری، راه­ حل­های برون رفت از آن را پیشنهاد دهد.

آیین دادرسی کیفری, الگو, الگوگرایی, الگوی دادرسی کنترل جرم