مهرانه کوچ پی ده - دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران

در تاریخ ایران همواره ادبیات تاج تفاخر ایرانیان بوده شعر گوهر یگانه تارک این تاج است و شاعران بزرگ همواره مورد توجه و استقبال عام و خاص مردم هستند اما شناخت شعر ناب و خوب در عصر خودش کاری دشوار است که بعضا منتقدان و ادبای بزرگ نیز از عهده آن بر نمی آیند چنان که بزرگانی همچون فردوسی و حافظ نیز در عصر خویش آنچنان که لایق بوده اند مورد توجه قرار نگرفتند شعر سپید که در ادبیات معاصر پارسی بسیاری آن را با نام احمد شاملو میشناسند گونهای بحث برانگیز از ابتدای پیدایش و سرایش آن بوده است شعری که فارغ از اسلوبهای مشخص و از پیش تعیین شده ی شعر سنتی، ظهور یافت. این نگاه ما را بر داشته تا در این پژوهش با بررسی انسجام واژگانی مجموعه ی آیدا در آینه که گونه ی ممتاز شعر فلسفی-سیاسی-غنایی شاملو میباشد بر اساس نظریه ی نقش گرای مایکل هالیدی از منظری علمی، گامی در راه نقد دانشی و بی طرفانه ی ادبیات برداریم؛ هنر شاملو انتخاب واژگانی خاص در شعر و همنشینی و تجانس هنرمندانه ی آنها با یکدیگر در جهت تبدیل کردن آن از یک کلیشه ی مرسوم درگیر در وزن و قافیه به گفتمانی نو و منسجم بود کوششی در جهت تبدیل شعر از کلمات موزون به متنی آهنگنین تلاشی که متمرکز بر قالب شعری متفاوت او، ما بر آن بپردازیم. مطالعه ای که به شرح در این مقاله گزارش خواهد شد.

هالیدی ، انسجام واژگانی ، دستور نقش گرا، شاملو، آیدا در آینه .