فرشاد نوریان - دانشیار دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
آزاده نتاج - کارشناس ارشد شهرسازی، دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

فرسودگی بافت که نتیجه فرسایش کالبدی، اقتصادی و اجتماعی است، به مرور محدوده­ای از شهر را از چرخه زندگی شهری و شهروندی خارج کرده و سبب هدر رفتن زمین در بخش­های توانمند شهر –محدوده­های مرکزی و بافت قدیمی- می­شود. شهر بابل دارای محلات متعدد قدیمی می­باشد که در توسعه فیزیکی شهر به ظرفیت آنها توجهی نشده است و توسعه عموما به صورت افقی و در جهت تخریب اراضی کشاورزی و باغات اطراف شهر بوده است. پژوهش حاضر در پی یافتن ظرفیت­ها و پتانسیل­های بالقوه موجود در محلات جهت توسعه مجدد و راه­های به فعلیت در­آوردن آنها می­باشد. در این پژوهش با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، ضریب اهمیت معیارهای ظرفیت­سنجی توسعه مورد سنجش و استفاده قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می­دهد با توجه به معیارهای مطرح شده، محدوده مورد مطالعه دارای ظرفیت­های توسعه زیادی است که استفاده از آنها برای توسعه مجدد محلات، تاثیر بسزایی در حل مشکلات شهر داشته و نقش مهمی در تحقق توسعه مجدد خواهد داشت. همچنین در برخی مناطق به علت فقدان پتانسیل برای توسعه بیشتر و افزایش نیافتن تراکم و جلوگیری از مهاجرت ساکنین قدیمی، حفظ وضع موجود پیشنهاد می­شود.

رویکرد توسعه مجدد, مداخله در بافت های شهری, ظرفیت سنجی, فضاهای ناکارآمد شهری