محمود برفی - MSc Student in Health education and Health promotion, Social Determinants of Health Research Center, Birjand University of Medical sciences, Birjand, Iran
محمدرضا میری - Associate Professor, Social Determinants of Health Research Center, Birjand University of Medical sciences, Birjand, Iran
عباسعلی رمضانی - MSc in epidemiology , Social Determinants of Health Research Center, Birjand University of Medical sciences, Birjand, Iran
انسیه نوروزی - Assistant Professor, Social Determinants of Health Research Center, Birjand University of Medical sciences, Birjand, Iran

زمینه و هدف: مصرف سیگار یک رفتار پیچیده آموخته شده است و برنامه های آموزشی با فراهم ساختن دانش و آگاهی لازم نقش مهمی در توانا ساختن افراد دارد، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده بر مصرف سیگار در مردان سیگاری شهرستان زیرکوه انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه نیمه تجربی، نمونه گیری در سال ۱۳۹۵ به روش خوشه ای از بین مردان سیگاری تحت پوشش تمامی خانه های بهداشت شهرستان زیرکوه، با حجم نمونه ۹۴ نفر ( ۴۷=n انجام شد. ابزار گرد آوری اطلاعات شامل پرسش نامه محقق ساخته مبتنی بر سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده بود که و از نظر روایی و پایایی، تایید شد. مداخله آموزشی در۶ جلسه ۹۰ دقیقه ای برای گروه مداخله انجام و پرسشنامه برای هر دو گروه قبل، بلافاصله و سه ماه بعد از مداخله تکمیل گردید. داده ها به کمک آزمون های آماری Tمستقل، کای اسکوئر، آنالیز واریانس تکرار شده در سطح معنی داری ۰/۰۵ تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان دادکه تفاوت معنی داری در میانگین نمرات آگاهی، نگرش، هنجار انتزاعی، کنترل رفتاری درک شده، قصد رفتار و رفتار مصرف سیگار در بین افراد گروه مداخله در مقایسه نمره قبل و بعد از انجام مداخله به وجود آمد (۰/۰۰۱p< ) اما این تغییرات در گروه کنترل معنی دار نبود. نتیجه گیری: آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه­ریزی شده میتواند تاثیر قابل ملاحظه ای بر اصلاح رفتار مصرف سیگار در مردان جامعه روستایی داشته باشد.

Education, The Theory of Planned Behavior, Smoking, Men Smokers, آموزش, تئوری رفتار برنامه ریزی شده, مصرف سیگار, مردان سیگاری