سکینه شفیعا - Assistant Professor, Immunogenetics Research Center, Department of Physiology, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
عرفان قدیر زاده - Medical Student, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
عاطفه سادات فیاض شاهان دشتی - Medical Student, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
سیمین احسانی وسطاکلایی - MSc in Physiology, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

سابقه و هدف: استرس پس از سانحه، اختلالی است که در برخی از افراد پس از مواجهه با واقعه تکان دهنده بروز می کند. در این بیماری عملکرد برخی سیستم های هورمونی و نوروترانسمیتری دچار اختلال می گردد. فعالیت جسمانی با القای اثرات مفید بر ساختار مغز باعث بهبود رفتارهای اضطرابی و افزایش میزان BDNF شده و اثرات مخرب برخی از بیماری های عصبی را کاهش می دهد. همواره موثرترین نوع ورزش که قادر به ایجاد تاثیر مثبتی بر سلامت جسم و روان باشد مورد بحث بوده است. این مطالعه با هدف بررسی اثر ورزش شدید و متوسط بر رت های نر و ماده سالم و مبتلا به PTSD، انجام پذیرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، از روش SPS برای القا PTSD، در رت های نر و ماده نژاد ویستار (۲۵۰-۲۰۰ گرم) استفاده شد. مداخله به صورت ورزش تردمیل باشدت متوسط و شدید انجام شده و پس از۴ هفته تست اضطراب در EPM گرفته شد و سپس اندازه گیری میزان کورتیکوسترون در سرم و  BDNFدر بافت هیپوکمپ و سرم به روش الایزا انجام گردید. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که SPS منجر به افزایش اضطراب و کورتیکوسترون سرم و کاهش میزان BDNF هیپوکمپ در رت های نر و ماده می شود. ورزش با شدت متوسط قادر است فاکتورهای فوق را در رت های نر و ماده سالم و SPS بهبود بخشد، اما ورزش شدید تاثیر معناداری بر فاکتورهای فوق نداشت (۰/۹۹۹P=)،(۰/۹۹۹P=)،(۰/۹۹۶P=). هم چنین نتایج به دست آمده از دو جنس اختلاف معناداری نشان نداد (۱/۰۰۰P=)،(۰/۹۹۸P=)،(۰/۹۸۴P=). استنتاج: ورزش با شدت متوسط می تواند یک نوع فعالیت فیزیکی مناسب برای کاهش اضطراب و افزایش BDNF هیپوکمپ باشد.

post-traumatic stress disorder, exercise, anxiety, corticosterone, BDNF, سندرم افسردگی پس از حادثه, ورزش, اضطراب, کورتیکوسترون, فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز