مونا جعفری انارکولی - Pharmacy Student, Student Research Committee, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
محمد آزادبخت - Professor, Department of Pharmacognosy, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
حسین عسگری راد - Associate Professor, Department of Pharmaceutics, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
قاسم رحمت پوررکنی - Associate Professor, Department of Dermatology, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
علی داوودی - Assistant Professor, Department of Pharmacognosy, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
علی فرموده - PhD Student in Pharmaceutics, Student Research Committee, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

سابقه و هدف: گیاه مریم گلی Salvia virgata Jacq دارای اثرات آنتی اکسیدانی، آنتی باکتریال، ضدتعریق، ضدالتهاب، ضدنفخ، ضد اسپاسم، بهبود زخم های پوستی و اثرات ضدباکتری می باشد. هدف از این مطالعه تهیه و بررسی بالینی فرمولاسیون ژل اندام هوائی این گیاه است مواد و روش ها: اندام هوایی گیاه در بهار سال ۱۳۹۶ از جنگل هزارجریب نکا جمع آوری شد. سپس خرد و خشک شده و با روش ماسراسیون با اتانول ۷۰ درصد عصاره گیری شد. میزان فلاونویید تام در عصاره به روش اسپکتروفوتومتریک آلومنیوم کلراید با استاندارد کوئرستین بررسی گردید. جهت مطالعه بالینی به عنوان ضد عرق، فرمولاسیون ژل ۵ درصد از عصاره خشک شده تهیه شد. در فرمولاسیون ژل از کربوپل۹۸۰، گلیسرین، متیل و پروپیل پارابن و تری اتانول آمین به همراه ۵ درصد عصاره خشک اندام هوایی گیاه استفاده شد. سپس ویژگی های فیزیکوشیمیایی و میکروبی فرآورده شامل پایداری، قوام، ویسکوزیته، پخش پذیری، شفافیت، رنگ و بو و رشد یا عدم رشد باکتری ها در محیط های کشت عمومی و اختصاصی بررسی شد. بعد از تهیه، فرآورده و دارونما (با میزان مصرف دو بار در روز) به همراه مقیاس Hyperhidrosis Disease Severity Scale (HDSS) به صورت دو سویه کور تصادفی در اختیار داوطلبین قرار گرفت و شاخص های بالینی ارزیابی شدند. یافته ها: در این مطالعه بازده عصاره گیری و میزان فلاوونوئید تام عصاره به ترتیب ۸۸/۳۹ درصد و ۸۳/۴۹ میلی گرم بر گرم به دست آمد. همچنین فرمولاسیون دارای کربوپل ۱ درصد دارای ویژگی های فیزیکوشیمیایی مناسبی بود. در مطالعه بالینی نیز اختلاف اثربخشی دارو با دارونما معنی دار بود (۰۵/۰< P). استنتاج: بر اساس یافته های مطالعه حاضر، گیاه مریم گلی برای درمان تعریق زیاد مناسب است.

common sage, Salvia virgata, gel, antiperspirant, flavonoids, clinical trial, مریم گلی, Salvia virgata, ژل, ضد تعریق, فلاوونوئید, کارآزمایی بالینی