آذین عطایی - پژوهشگر دکتری معماری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
جمال الدین سهیلی - استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران،
مریم ارمغان - استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
علی اکبر حیدری - استادیار، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.

تامین خلوت، زیست پذیری بهینه کاربر را فراهم کرده که از اهداف یک طرح پایدار معماری است. بی توجهی به تاثیر ارتباطات فضاها بر ادراک و تفکیک فضاها به وسیله مرزبندی، سبب گسست عرصه بندی های فردی یا جمعی شده که نادیده انگاری یا اولویت بخشی هر کدام موجب تضعیف هویت جمعی یا نگاه انزواطلبانه به خلوت شده و آسیب های روانی اجتماعی را در خانه سبب می شود. اهمیت توجه به ماهیت طیف گونه خلوت که حاصل برقراری تعامل با دیگری یا خویشتن نگری است؛ ضرورت در نظر گرفتن تاثیرات پیوستگی ادراکی- فضایی، با توجه به میزان حریم خصوصی لازمه هر فضا جهت تامین خلوت در دو سوی هم تراز این طیف را نشان می دهد. هدف بررسی رابطه نحو فضایی و خلوت ادراک شده است و در تحقق طیف خلوت در حوزه های فردی و جمعی خانه های باغ شهری، پی پاسخ به پرسش میزان کیفیت خلوت ادراکی و ارتباط آن با خلوت فضایی حاصل از پیکره بندی فضایی است. روش شناسی تحقیق آمیخته است که مولفه نحوی نفوذپذیری، به وسیله دپث مپ سنجش شده و میزان مطلوبیت خلوت ادراکی به وسیله پرسشنامه و با spss و آماره (t) ارزیابی شده است. میان همه خانه ها، نتایج خلوت ادراکی مهرشهر بالای سطح میانه و نشان گر رضایتمندی ساکنان از خلوتگاه های فردی و جمعی بوده است؛ نفوذپذیری پایین با سازمان دهی فضاهای محدب تعاملی و جلوگیری از ادغام عملکردها که موجب تعرض به خلوت است و با افزایش سلسله مراتب و طولانی تر شدن زنجیره فضایی از مبدا تا فضای هدف، بالاترین خلوت فضایی جمعی و فردی خانه های مهرشهر نسبت به دهکده را منتج شده است؛ در تحقق طیف خلوت، نتایج خلوت فضایی و ادراکی، هم پوشانی و مطابقت داشته اند.

خلوت ادراکی, خلوت فضایی, نحو فضا, خلوت جمعی و فردی, باغ شهر