لیدا جلالی - دانشجوی کارشناسی ارشد هیدروژئولوژی دانشگاه تبریز
اصغر اصغری مقدم - دکتری هیدروژئولوژی، استاد گروه زمین شناسی دانشگاه تبریز

مناسب بودن آب جهت مصارف مختلف شرب، کشاورزی و صنعت با توجه به کیفیت آب تعیین میگردد.کیفیت آبزیرزمینی به دلیل تغییر در شرایط مختلف از جمله شرایط آب و هوایی، مدت زمان ماندگاریآب در آبخوان، جنس سازندهای زمینشناسی مسیر و غیره تغییر میکند. یکی از روشهای متداول و مهم برای انجام بررسیهای هیدروژئوشیمیایی استفاده از روشهای آماری چند متغیره میباشد. اینتحقیق سعی بر آن داشت تا این روش را بررسی و از آن در مطالعه هیدروشیمیایی منابع آبزیرزمینی دشت خوی استفاده نماید. در این بررسی سعی شده تا با استفاده از نرمافزارPHREEQCبه ارزیابی شاخص اشباع شدگی کانیهای موجود در سازندهای زمینشناسی دشت خوی پرداخته شود. ٣۶ نمونه آبزیرزمینی از چاهها جمعآوری گردیده که نمونهبرداری و آنالیز شیمیایی آنها با روشهایاستاندارد صورت گرفته است. در کل سه عامل اصلی موثر بر هیدروشیمی منطقه مورد شناسایی قرارگرفت. عاملهای اول و دوم تأثیر سازندهای زمینشناسی و روند تکاملی جریان آبزیرزمینی را نشان میدهند و عامل سوم متأثر از فعالیتهای انسانی میباشد. عامل اصلی افزایش شوری آبزیرزمینی عامل اول میباشد. انحلال کانیهای کربناته و تبخیری در هیدروشیمی آبزیرزمینی نقش اصلی دارند همچنین هوازدگی کانیها مقادیر یونهای اصلی از جمله کلسیم و منیزیم را کنترل میکند. محاسبه شاخص اشباع کانیهای اصلی آبزیرزمینی نیز تعامل آب-سنگ را نشان داده و تأثیر کانیهای موجود در سازندهای زمینشناسی منطقه از جمله سازندهای میوسن و پلیوسن بر افزایش آنیونها و کاتیونهای آب را مشخص مینماید

آبزیرزمینی، آنالیز فاکتوری، دشت خوی، شاخص اشباع، مدل هیدروژئوشیمیایی