غیاث الدین قیاسی سررکی
غلام سخی علیزاده

ایجاب ملزم یکی از مباحث مهم و اساسی در حوزه قراردادها است. پژوهش حاضر با رویکرد تطبیقی در مقام پاسخ این سئوال است درصورتی که ایجاب از سوی موجب برای مدتی اعتبار گردد، آیا موجب در این مدت معین میتواند از ایجاب خود رجوع نماید یا خیر؟ تحقیق حاضر که به شیوه کتابخانهای و تحلیلی انجام یافته مبین این امر است که طبق نظریه مشهور فقیهان امامیه، پاسخ سئوال فوق، مثبت است؛ یعنی موجب تا زمان وصول قبول به این ایجاب، حق رجوع برایش ثابت است؛ اما در حقوق افغانستان «ایجاب ملزم» به طور مطلق پذیرفته و مقرر نموده است که موجب حق رجوع از ایجاب خود را نخواهد داشت، مگر اینکه به طور صریح و یا ضمنی یاد آوری نموده باشد. در این میان در اصول قراردادهای اروپا «ایجاب ملزم» به صورت تعدیل یافته پیش بینی شده است. بنابر این، با وجود تفاوتها در این مورد، به نظر میرسد نظریه پیش بینی شده در اصول اروپا، امروزه بیشتر با پشتوانه منطق حقوقی و عقلانی همراه است؛ زیرا، پیچیده شدن قراردادها از یک سو و فراملی و جهانی شدن قراردادها از سوی دیگر، پذیرش چنین نظریهی را اقتضا مینماید و درنتیجه موجب نباید از ایجاب خود عدول نماید، مگر در موارد خاص و معین.

ایجاب ملزم, فقه امامیه, حقوق افغانستان, اصول قراردادهای اروپا, تطبیقی