صدیقه توکلی - گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمود محمدی شریف - گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
علیرضا هادی زاده - گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمدعلی تاجیک قنبری - گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

شب پره هندی Plodia interpunctela از آفات مهم انباری خرما در ایران و بسیاری از مناطق رویش خرما در جهان می باشد. لارو آفت خسارت جدی و زیادی به این محصول وارد م یکند. در این تحقیق اثر حشره کشی و دوام اثر کنترلی دو اسانس تهیه شده از پوست پرتقال Citrus sinesis و نارنج Citrus aurantium روی حشرات کامل و مر گومیر تجمعی این دو اسانس روی لاروهای این آفت بررسی گردید. اسانس ها از پوست میو ههای سمپاشی نشده و با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج گردیدند. برای بررسی اثر تدخینی از ظروف شیش های استوانه ای و کاغذ صافی (واتمن، N°1) به عنوان منبع متصاعد کننده اسانس استفاده شد. مقادیر LC50 و LC90 اسانس پرتقال بترتیب 9/25 و 25/2 و برای اسانس نارنج بترتیب 7/97μ/Lair و 18/45 براورد گردید. آزمایش های مربوط به میزان دوام اثر حشره کشی با سه غلظت 11/4 ، 20 و 28/5μ/Lair پس از 2 و 8 و 24 ساعت تأخیر در ورود حشرات به ظروف تیمار شده نشان داد که اسان سها می توانند اثر خود را تا 24 ساعت بخوبی حفظ کنند. در بررسی میزان افزایش مر گومیر لاروها پس از 1 و 2 و 4 و 7 و 14 روز و همچنین میزان ظهور حشرات کامل تیمار شده نسبت به شاهد مشخص شد که گرچه میزان مر گومیر کمی افزایش می یابد اما اسانس ها تأثیر خود را در همان روزهای اولیه اعمال می کنند. در همین آزمایش ها نشان داده شد که با مبنا قرار دادن میزان ظهور حشرات کامل به عنوان شاخص تأثیر، در غلظ تهای بالا و متوسط دو اسانس، درصد کمی از لاروهای تیمار شده به حشره کامل تبدیل می شوند.

شب پره هندی، اسانس مرکبات، قابلیت حشره کشی، دوام اسانس