امیر اکبری - استادیار گروه تاریخ واحد بجنورد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد. ایران

عصر سلجوقیان یکی از ادوار مهم تاریخ ایران و آسیای صغیر است. ورود این عنصر جمیعتی به حوزه تاریخ آسیا با تحولات عمده سیاسی و فرهنگی توام بود. در میان دولت­های اسلامی سلجوقیان نخستین حکومتی بودند که قلمرو حکومتی خود را تا مرزهای بیزانس پیش برده و عظمت امپراطوری­های باستان را احیاء نمودند. در راستای این موفقیت­ها سلجوقیان تلاش مضاعفی را در بازنگری فرهنگی و توجه به آداب و سنت­های باستانی به کار بستند. توجه سلجوقیان برای ایجاد یک امپراطوری بزرگ می­بایست با تاکید بر تمامی ساختارهای سیاسی- اداری و فرهنگی توام گردد. وجود کتیبه بغازکوی در ۱۴۰۰ قبل از میلاد  در آنکارا نشان از توجه به ایزدان و آیین­های کهن عصر باستان در این سرزمین­ها دارد. جشن نوروز، جشن سده و جشن مهرگان با پیشینه­های کهن خود مورد توجه مردمان بسیاری از آسیای میانه تا آسیای صغیر بود. بنابراین سلجوقیان در اداره این سرزمین­های وسیع علاوه بر ایجاد یک وحدت دینی به وحدت فرهنگی و تاکید بر سنت­های باستانی اهتمام ورزیدند. تلاش خیام برای پی ریزی یک تقویم دقیق به دور از خطا و پیچیدگی بیشتر بر مبنای ضرورت بازگرداندن نوروز به زمان حقیقی خود یعنی اول فروردین ماه هر سال بود. همه این تلاش­ها جز در سایه اقتدار و توجه سلاجقه میسر نگردید.

سلاجقه, جشن نوروز, سده, مهرگان, تقویم جلالی