مهرنوش نوروزی - Department of Marine Biology and Fisheries Sciences, Tonekabon Branch, Islamic Azad University, Tonekabon, Iran
مصطفی باقری توانی - Young Researchers and Elite Club, Tonekabon Branch, Islamic Azad University, Tonekabon, Iran

تجمع ۱۵ فلز سنگین (سرب، کادمیوم، جیوه، آرسنیک، آلومینیوم، وانادیوم، قلع، تالیوم، کروم، مس، منگنز، روی، نیکل، آهن، کبالت) در بافت عضله ماهی کفال طلایی بررسی شد. همچنین میزان جذب روزانه، هفتگی در کودکان و بزرگسالان و حد مجاز مصرف برای آنان و ریسک احتمال خطر مصرف این ماهی نسبت به بیماری های غیر سرطانی نیز محاسبه شد. به همین منظور ۱۰۰ قطعه ماهی کفال طلایی بالغ، از مناطق مختلف نوار ساحلی دریای خزر صید گردید. آماده سازی و هضم شیمیایی نمونه ها مطابق با دستورالعمل استاندارد انجام شد. میزان تجمع فلزات مورد بررسی به صورت Fe> Zn>Mn > Co>Cu> Cr> Cd> Ni> Hg> Pb> Al>Sn >As > TI> Vبود. تجمع فلزات مورد بررسی از محدوده مجاز پیشنهاد شده برای مصرف انسان توسط سازمان بهداشت جهانی پایین تر بود. احتمال ریسک خطرپذیری به بیماری های غیرسرطان زای هر پانزده فلز کمتر از یک بود. همچنین مقدار شاخص خطرکل (HI) در این مطالعه ۰۶۵/۰ به دست آمد و نشان دهنده آن است که مصرف ماهی کفال طلایی اثر مضری برای مصرف کنندگان ندارد. بیشترین خطرپذیری بیماری های غیر سرطان زا در فلزات سمی مربوط به جیوه و در فلزات غیر سمی مربوط به منگنز بود. همچنین تجمع فلزات سنگین در ماهیان صید شده از سواحل استان گیلان و گلستان نسبت به سواحل استان مازندران بیشتر بود.

Liza aurata, Heavy Metal, Caspian Sea, Target Hazard Quotient (THQ), دریای خزر, شاخص خطر, فلز سنگین, کفال طلایی