الهام پاکخصال - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا
امیراسلام بنیاد - دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا

تهیه نقشه جنگلها، به ویژه در مناطق کوهستانی مشکل و پرهزینه است. برای این منظور استفاده از داده های ماهواره ای راه حل مناسبی به نظر می رسد. در این بررسی از داده های سنجنده Landsat ETM+ برای تهیه نقشه طبقه بندی تراکم تاج پوشش جنگل با استفاده از مدل FCD در حوضه شفارود گیلان استفاده شده است. نقشه تراکم جنگل با استفاده از طبقه های تراکم تاج پوشش ۲۵-۵، ۵۰-۲۵، ۷۵-۵۰ و ۱۰۰-۷۵ درصد و یک طبقه فاقد جنگل (بایر) تهیه شد. در روش تهیه نقشه تاج پوشش جنگل با استفاده از مدل FCD، بر روی تصاویر Landsat ETM+ از چهار شاخص پوشش گیاهی، خاک، سایه و شاخص حرارتی با اعمال حد آستانه مناسب استفاده شد و بعد شاخص سایه پیشرفته و شاخص سایه هم مقیاس شده، محاسبه گردید. سپس شاخص تراکم گیاهی و نقشه انبوهی تاج پوشش گیاهی بر مبنای مدل FCD برحسب درصد بدست آمد. به منظور برآورد صحت نقشه طبقه بندی شده تراکم جنگل، یک نقشه واقعیت زمینی به صورت صددرصد با استفاده از ارتوفتوموزاییک عکس های هوایی منطقه و ترسیم شبکه میلی متری به ابعاد ۱۰×۱۰ میلی متر و بزرگ نمایی مناسب عکسها تهیه شد. تصویر حاصل با استفاده از روش حداکثر احتمال، طبقه بندی شد و صحت کلی و ضریب کاپای آن به ترتیب ۷۱ درصد و ۶۱/۰ بدست آمد. نتایج حاصل نشان داد که نقشه حاصل از مدل FCD با استفاده از داده های ETM+ با واقعیت زمینی نزدیک است و با بررسی ماتریس خطا در کلیه هفت مرحله محاسبه FCD، عدم توانایی مدل در ارائه تاج پوشش های میانی تنک و نیمه انبوه مشهود می باشد. درحالی که بعکس تاج پوشش های بالا و نیز مناطق فاقد تاج پوشش و یا دارای تاج پوشش بسیار تنک (کمتر از ۵ درصد)، به خوبی توسط مدل تشخیص داده می شوند.

ماهواره, پوشش گیاهی, خاک, سایه, حرارت, عکس هوایی