حسنیه هروی - استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزادی اسلامی (واحد بیرجند)
سیدحسین حسینی - دانشجو دکتری مهندسی معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد بیرجند)

ارتباط معماری با سایر هنرها (نقاشی، موسیقی، تئاتر، ادبیات و ...)، صرف نظر از دسته بندی های تاریخی آنها از نظر ماهیت و شیوه های بروز،یک ارتباط دوسویه و سازنده است. به این معنا که هریک از هنرها میتوانند با ترکیب یا قرارگیری در بطن هنرهای دیگر، ضمن ارتقاء ارزشهایخود، همانند یک رسانه، عاملی جهت معرفی یا ارتقاء سایر هنرها در جوامع بشری باشند. این پژوهش با هدف شناخت چگونگی تاثیرات هنرهاینقاشی و موسیقی بر القاء هیجانات محیطی در طراحی معماری تدوین شده است. داده های پژوهش به شیوه اسنادی گردآوری شده و مواردی همچونمفاهیم فضا، روانشناسی محیط، احساس محیط، ادراک محیط، فرایند شناخت محیط و مفهوم هیجان مورد بررسی قرار گرفته است. نتیاج نشانمیدهد که ارتباط معماری با هنرهای موسیقی و نقاشی که از دیرباز دارای تعامل و پیوستگی هستند، یک ارتباط حسی_ ادراکی است. این به اینمعناست که شناخت و درک احساسات و هیجانات (حس ترس، وحشت، آرامش، شادی و ...) ناشی از بکارگیری عناصر موسیقی و نقاشی در معمارینیازمند بررسی فرآیندهای احساسی و ادراکی مغز انسان از طریق دانش روانشناسی محیطی است. فرآیند «شناخت محیط» و همچنین ماهیت هنرهای نقاشی و موسیقی سبب آن شده است که تاثیرات این هنرها بر القاء هیجانات محیطی در معماری در دو بعد «شکلی- فرمی» و «محتوایی- مفهومی» مورد بررسی قرار گیرد. بعد شکلی_ فرمی این هنرها شامل موضوعات انتزاعی بوده که با استفاده از قوانین موجود در موسیقی نقاشی میتواند فرمی را خلق کند که سبب ایجاد هیجانات مثبت و منفی شود. بعد محتوای_ مفهومی بر معانی، برداشت ها، نشانه ها و محتوای یک اثر نقاشییا موسیقی دلالت داشته و القای هیجانات مثبت و منفی ناشی از آن، تابع وجود یا عدم وجود اطلاعات از آن مفاهیم یا نشانه ها در اسکیما مغز است.

معماری، موسیقی، نقاشی، هیجان، روانشناسی محیط، شناخت محیط