عنایت اله همایی راد - استادیار، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران
امیر همایون جوادی - پزشک، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران
شاهرخ یوسف زاده-چابک - استاد، مرکز تحقیقات تروما جاده ای، دانشکده پزشکی،دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران
لیلا کوچکی نژاد- ارم ساداتی - کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات ترومای جاده ای، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران
نعیما خدادادی-حسن کیاده - استادیار، مرکز تحقیقات تروما جاده ای، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران

زمینه و هدف: میانگین کل صدمات جانی و مالی در تصادفات خودروهای سنگین حدودا دو برابر میانگین تصادفات خودروهای سواری است. با توجه به نگرانی های اخیر درباره ایمنی تردد وسایل نقلیه سنگین و بار اقتصادی تصادفات آنها، مطالعه روی تصادفات وسایل نقلیه سنگین ضرورت پیدا می کند. مطالعه حاضر با هدف تحلیل فضایی پراکندگی حادثه خیزترین نقاط تصادفات خسارتی و جرحی خودروهای سنگین در استان گیلان بین سال های ۹۴ تا ۹۷ انجام شد.روش: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، کلیه­ی داده های مربوط به تصادفات با خودروهای سنگین ارجاع شده به پلیس راه ناجا در استان گیلان از سال ۹۴ تا ۹۷ جمع­آوری و بررسی شد و موارد خسارتی جرحی و فوتی این تصادفات در این سال­ها مورد محاسبه و تحلیل فضایی پراکندگی نقاط حادثه خیز، با استفاده از نرم افزار ARC GIS قرار گرفت.یافته ها: بیشترین تصادفات وسایل نقلیه سنگین در رودبار با ۹۲/۶، در ساعت چهار بامداد (۰۱۲/۱)، در هوای صاف ۴۲۲۷ (۳۳/۷۲درصد)، در جاده های اصلی ۳۲۱۲ (۷۹/۵۴درصد) و راه های مستقیم و مربوط به درگیری با وسیله نامشخص ۲۳۷۳ (۴۹/۴۰درصد) بود. محورهای ترانزیتی رشت- امام زاده هاشم و رستم آباد- رودبار رتبه اول مرگ ومیر و تصادفات وسایل نقلیه سنگین را داشتند.نتیجه­گیری: نقاط حادثه خیز در تصادف وسایل نقلیه سنگین مشخص شدند، با مداخلات مناسب باید از وقوع تصادفات در این نقاط پیشگیری کرده و ایمنی تردد این خودروها را افزایش داد. سازمان حمل ونقل ترافیک با همکاری پلیس، علائم و تابلوهای ترافیکی که معرف محدودیت سرعت است را برای آگاهی بیشتر این رانندگان هنگام تردد در جاده های اصلی و وضعیت هندسی مستقیم، نصب و بر رعایت قوانین رانندگی توسط این رانندگان نظارت کنند.

تحلیل فضایی, حوادث ترافیکی, وسیله نقلیه موتوری, سیستم های اطلاعات جغرافیایی