بابک خسروی نیا - کارشناسی ارشد، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران.
محمد عبداللهی - استادیار، گروه حقوق، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران.

قائم مقامان تجارتی، اشخاصی هستند که تجار، بنابر همان دلایل مذکور در فوق، برای اداره امور تجارتخانه خود و یا شعبات تجارتخانه که در جاهای مختلف واقع شده و خود به تنهایی از عهده اداره آنها، برنمی آیند، اقدام به نصب آنها و تفویض اختیار برای انجام کلیه امور تجارتی خود می نمایند.این پژوهش با هدف بررسی حصول به رفع و حداقل بهبود وضعیت موجود قواعد تجاری در باب انواع نمایندگی های تجاری و با روش توصیفی تحلیلی به بررسی این موضوع پرداخته شد و به چنین نتایجی دست یافته شد: قائم مقام تجارتی در انجام اعمال حقوقی ابتکار عمل ندارد و کلیه سود و زیان حاصله از اعمال تجاری و انعقاد قراردادها، به صاحب تجارتخانه منصرف می شود، بنابراین وی در امر تجارت نه استقلال دارد و نه تاجر محسوب میشود. به طور کلی می توان گفت که فعالیت و عملکرد قائم مقام تجاری، ذاتا تجاری نیست و قانون تجارت و لایحه جدید نیز نمایندگی وی را جزء اعمال تجاری قرار نداده است بلکه اعمال او را به تبع تاجربودن صاحب تجارتخانه، تجاری میداند؛ به همین جهت، مایه تجارتی و سرقفلی به عملیات قائم مقامی تجاری تعلق نمی گیرد. تبصره ماده ۸۸ لایحه قانون تجارت از نمایندگی در امور تجارتی مشمول قوانین خاص صحبت به میان آورده است، ذکر چنین نصه ای مستلزم شناسایی این دسته از نمایندگان و تدوین قوانینی است که با شاخه ای که در آن فعالیت می کنند کاملا متناسب باشد، این در حالی است که دقیقا مشخص نیست که در نظام حقوقی ایران چه کسانی مشمول قوانین خاص هستند که در حقوق انگلستان هم به چنین شکل است.

حقوق، تعهدات، نهاد قائم مقام تجاری، حقوق ایران، حقوق انگلستان.