بیتا اسکندری - کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه رازی، کرمانشاه
مجتبی الماسی - دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی، کرمانشاه
سمبه اعظمی - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی، کرمانشاه

بخش صنعت یکی از بخش هایی است که از یک طرف نقش بسزایی را در توسعه اقتصادی دارد و از طرف دیگر دارای انرژی بری بالایی است. در همین راستا تعیین ساختار بهینه صنعت برای کاهش اثرات جانبی منفی توسعه صنعت لازم و ضروری است. در مطالعه حاضر با استفاده از شواهد گزارش شده صنایع کارخانه ای با ۱۰ کارکن و بیشتر برای دوره زمانی ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۳ و روش اقتصادسنجی فضایی به بررسی اثر تمرکز صنعتی بر کارایی انرژی پرداخته می شود. شواهد حاصل از اندازه گیری کارایی انرژی با کاربرد رهیافت مرزی تصادفی نشان می دهد که استان بوشهر با مقدار کارایی انرژی ۹۳/۰ دارای بیشترین و استان خراسان شمالی با مقدار ۱۳۴/۰ دارای کمترین کارایی انرژی است. همچنین شواهد نشان می دهد که استان بوشهر با مقدار ۵۹۳/۰ و استان مرکزی با مقدار ۰۲۸/۰ به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تمرکز صنعتی هستند. نتایج حاصل از برآورد مدل اقتصادسنجی فضایی نشان می دهد که اثر تمرکز صنعتی بر کارایی انرژی منفی و معنادار است، علت آن ناشی از وابستگی تولید در صنایع مختلف است. لذا تنوع سازی فعالیت های صنعتی در مناطق بر اساس پتانسیل مناطق یکی از سیاست های بهینه برای افزایش کارایی انرژی است.

تمرکز صنعتی, کارایی انرژی, اقتصادسنجی فضایی