جمشید فضلی نژاد - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
بابک ماسوری - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
بهمن پریزادیان کاوان - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
حشمت الله خسروی نیا - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
علی فروهرمهر - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

کبد عضو اصلی است که مایکوتوکسین ها را پردازش می کند، آن ها را سم زدایی می کند و از بدن در برابر اثرات سمی آن ها محافظت می کند. AFB۱ می تواند باعث متابولیسم نامتعادل چربی شود، با رسوب لیپید در کبد باعث بزرگ شدن آن شود و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و سایتوکین های ضد التهابی را سرکوب کند. کامبوچا به دلیل ترکیبات آنتی اکسیدانی، مخمرها و باکتری های تولید کننده اسید می تواند اثرات محافظت کبدی داشته باشد. تعداد ۳۲۰ قطعه جوجه گوشتی نر راس ۳۰۸ برای بررسی تاثیر چای کامبوجا در کاهش درجه سمیت آفلاتوکسین، در آرایش فاکتوریل ۴×۲ در قالب طرح کاملا تصادفی با استفاده از ۸ تیمار، چهار تکرار و ۱۰ قطعه جوجه گوشتی در هر تکرار استفاده گردید. فاکتور اول میزان آفلاتوکسین جیره غذایی در دو سطح صفر و ۲/۵ میلی گرم در کیلوگرم جیره و فاکتور دوم کامبوچا در چهارسطح صفر، ۵، ۱۰ و ۱۵ میلی لیتر در هر ۱۰۰ میلی لیتر آب آشامیدنی بود. آفلاتوکسین طی دوره های آغازین، رشد، پایانی و در کل دوره، افزایش وزن روزانه، مصرف خوراک و شاخص کارایی تولید را به طور معنی داری کاهش داد (۰/۰۵˂P). طی دوره رشد و پایانی سطح ۱۰ کامبوچا افزایش وزن روزانه بیش تری در مقایسه با سایر تیمارها داشت. استفاده از سطوح ۵، ۱۰ و ۱۵ کامبوچا در مقایسه با سطح صفر کاهش معنی داری در مصرف خوراک نشان داد (۰/۰۵˂P). استفاده از کامبوچا، آفلاتوکسین و اثر متقابل آن ها تاثیر معنی داری بر ضریب تبدیل خوراک نداشت (۰/۰۵˃P). کامبوچا تاثیر معنی داری بر شاخص کارایی تولید نداشت (۰/۰۵˃P). آفلاتوکسین باعث افزایش معنی دار وزن و درصد چربی کبد در جوجه های گوشتی شده است (۰/۰۵˂P). کامبوچا تاثیر معنی داری بر وزن و درصد چربی کبد نداشت (۰/۰۵˃P). آفلاتوکسین به طور معنی داری باعث افزایش سطح آسپارتات آمینوترانسفراز و کاهش آلکالین فسفاتاز سرم گردید (۰/۰۵˂P) اما تاثیری بر سطح آلانین آمینوترانسفراز نداشت. هرچند استفاده از ۱۵ کامبوچا کم ترین سطح آلانین آمینوترانسفراز را داشت اما با سطح صفر اختلاف معنی دار نداشت. استفاده از آفلاتوکسین در جیره به طور معنی داری باعث افزایش سطح گلوتاتیون پراکسیداز و سطوح مختلف کامبوچا باعث کاهش معنی دار سطح گلوتاتیون پراکسیداز سرم شد (۰/۰۵˂P). با توجه به نتایج به دست آمده استفاده از کامبوجا در سطوح ۵، ۱۰ و میلی لیتر در هر ۱۰۰ میلی لیتر آب آشامیدنی می تواند در کاهش اثرات منفی ناشی از استفاده از آفلاتوکسین در جیره موثر باشد.

فلاتوکسین, جوجه گوشتی, کامبوچا, عملکرد, سلامت کبد