فاطمه یاراحمدی - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، باوی، ایران

شپشک آرد آلود پنبه Phenacoccus solenopsis Tinsley  یکی از آفات بالقوه ختمی چینی در فضای سبز اهواز می باشد. در این تحقیق ، اثرات کوتاه و دراز مدت حشره­ کش­های مختلف (ایمیداکلوپراید، دیازینون، اسپینوزاد، صابون حشره کش پالیزین® و آزادیراختین) روی جمعیت شپشک آرد­آلود پنبه و کفشدوزک­ های Nephus sp. و Hyperaspis sp. و میزان پارازیتیسم شپشک آردآلود توسط زنبور Aenasius bambawalei Hayat در شرایط مزرعه­ای مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج زیست ­سنجی در ۲۴ ساعت پس از تیمار نشان داد که حشره ­کش­های ایمیداکلوپراید (۶/۸۴ درصد)، دیازینون (۱/۸۴ درصد) و پالیزین® (۴/۷۷ درصد) توانستند به صورت معنی­دار جمعیت شپشک را نسبت به تیمار شاهد کاهش دهند. اثرات آزادیراختین در کاهش جمعیت شپشک آرد آلود پنبه در ۲۴ ساعت پس از تیمار معنی­ دار نبود (۱/۳۸ درصد کاهش نسبت به تیمار شاهد). همچنین، ۲۴ ساعت پس از تیمار، حشره ­کش­های دیازینون و آزادیراختین بیشترین تاثیر منفی (کاهش ۱۰۰ درصدی نسبت به تیمار شاهد) و پالیزین® کمترین سمیت (بدون اختلاف معنی دار نسبت به شاهد) را روی جمعیت کفشدوزک­های شکارگر مورد تحقیق داشتند. بررسی اثرات دراز مدت حشره ­کش­های مورد آزمایش نشان داد ایمیداکلوپراید و پالیزین® موجب کاهش معنی­ دار جمعیت آفت نسبت به سایر تیمارها شدند. پالیزین® و آزادیراختین کمترین اثر را روی میزان پارازیتیسم زنبور Aenasius bambawalei داشتند. ایمیداکلوپرید و صابون حشره­ کش هر دو در کاهش جمعیت شپشک آردآلود پنبه نسبت به سایر تیمارها اثرگذارتر بودند، ولی با توجه به اثر منفی بیشتر ایمیداکلوپرید نسبت به صابون حشره کش روی دشمنان طبیعی و نیز محدودیت استفاده از حشره کش­ها در فضای سبز، صابون حشره ­کش برای مدیریت تلفیقی این آفت پیشنهاد می­ شود.

اثرات کوتاه مدت و دراز مدت, پارازیتوئید, کفشدوزک, مدیریت تلفیقی آفات