الهام پرویزی - استادیارگروه معماری دانشگاه خوارزمی
پروا شفیعی خسروشاهی - پژوهشگر کارشناسی ارشد معماری،دانشکده هنر و معماری،دانشگاه علم و فرهنگ

عصب روانشناختی علمی در زمینه روانشناسی و علوم اعصاب است . ارتباط علم عصب روانشناختی با طراحی معماری در زمینه کودک میتواند در طراحی فضایی مطلوب در جهت شکوفایی ذهنی کودک موثر واقع شود .محیط و شاخص های کالبدی آن بر رشد اعصاب مغزی کودک و رفتارهای آتی انسان بسیار موثر است . در حالی که امروزه در طراحی معماری فضاهای مرتبط با کودک توجه لازم به عوامل موثر فضا بر رشد و تکامل اعصاب مغز نمی شود. در این پژوهش این سوال ها مطرح میشود و به آن ها پاسخ داده میشود،که آیا می توان به وسیله عوامل روانشناسی و علوم اعصاب، فضایی در جهت رشد وتکامل کودک طراحی کرد؟ چه عواملی در طراحی فضایی در راستای رشد و تکامل کودک دخیل و تاثیر گذار هستند؟. هدف از این پژوهش دستیابی به شاخصه های کالبدی و عوامل تاثیرگذار در زمینه طراحی فضایی مناسب در جهت رشد ذهنی کودک با استفاده از علم روانشناسی و علوم اعصاب میباشد. در این پژوهش از روش تحقیق کیفی استفاده شده است که در گام نخست اطلاعات به شیوه کتابخانه ای در زمینه روانشناسی و علوم اعصاب جمع آوری شده است و سپس به صورت میدانی اطلاعات به شیوه نقاشی از کودکان جمع آوری شده است و به صورت تحلیل محتوای کیفی تحلیل شدهاست . از کودکان رده سنی ۵و۶ سال خواسته شده نقاشی هایی با عنوان محل زندگی شان ترسیم کنند و سپس به تحلیل آن ها پرداخته شده است . یافته های تحقیق به صورت دو مولفه علم روانشناسی و علوم اعصاب و زیر مولفه های آن ها تفکیک شده است . نتیجه آنکه عواملی که در علم روانشناسی بر روی رشد و پرورش کودک تاثیر گذار است شامل : ایجاد خلاقیت ، حس اعتماد به نفس ، حس عزت نفس ، تعلق و مالکیت به فضا و امنیت می باشند. عواملی که در علم علوم اعصاب بر روی رشد و پرورش کودک تاثیر گذار است شامل : حواس کودک است .با توجه به تحقیق ها و تحلیل های صورت گرفته از مهم ترین عوامل کالبدی تاثیر گذار می توان به رنگ ، نور، اشکال هندسی و مقیاس در فضای مناسب کودک در جهت رشد و شکوفایی کودک اشاره کرد.

کودک، مهدکودک، روانشناسی ، علوم اعصاب، عصب روانشناختی