مهرناز غریب - کارشناسی ارشد، گروه معماری ، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس، تهران، ایران
محمدحسین رضاپناه - استادیار گروه معماری معماری، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس، تهران، ایران

ابن عربی و گیدئون دو فیلسوف جریان ساز در تاریخ فلسفه اند که تاثیر روی معماری پرداخته اند. از دیدگاه ایشان، ریشه ی بسیاری اختلافات در بخش سترگی از فلسفه غرب به چنگ می آید. در خور توجه آنکه این دو فیلسوف در تعریف معماری همانندیهایی با هم دارند، اما درباره ویژگی هاومصادیق آن بسیار از یکدیگر دور می شوند. بررسی آرای ابن عربی در دو کتاب (فصوص الحکم ) و (چنین گفت ابن عربی ) و تبیین نگرش گیدئون. در یک (فضا، زمان، معماری ) گام نخست این مقاله است . از جمله معماری ، از باور درونی و نحوه نگرش وی به جهان هستی متاثر است . در حوزه عرفان، فهمی از عالم و پدیدههای آن ارائه میشود که در آن حضور حقیقت مطلق درلایه های پیدا و پنهان نقش اصلی را ایفا می کند. پس از آنجا که انسان پرورشیافته با هستی شناسی اسلامی با بینش طولی خود عالم را ذومراتب میبیند، معماری اسلامی نیز به صورت زنجیرهای طولی دیده میشود که صورت محسوس آن با باطن و معنایش رابطه ای طولی و نسبتی وجودی پیدا میکند. ضمن آنکه ، در این نگاه، صورتهای معماری در ارتباط و تعامل با مبدا صاف به درجه هستی تفسیر می شوند، و همانند تمام دیگر پدیدهها فضیلت معماری نیز بهره بردن کامل از وجود و اتصاف به درجه بالایی از زندگی است . در واقع میتوان گفت که معماران مسلمان، در تطابق با معارف هستی شناختی مد نظر خود، تلاش میکنند که از مجرای خلق اثری زنده و کمالیافته نقش پرداز حقیقت شوند و معانی وجودی و تکوینی را در قالب صور مناسب ومطلوب بیان کنند . در این پژوهش به منظور واکاوی دیدگاه های ابن عربی ،گیدیون در معماری اسلامی و معماری معاصر با استفاده از روش تحلیلی _توصیفی ،ابتدا به بررسی ارای ابن عربی در زمینه وحدت وجود ،عرفان ،هنر ،و ارای گیدیون در زمینه شهرسازی و نظریات وی در بابا هنر بررسی قرار گرفته است .سپس با توجه به مقوله نماد گرایی در تفکر وی ،برخی اصول نمادین موجود در معماری اسلامی ،با توجه به دیدگاه ابن عربی تبیین و تشریح شده است .

ابن عربی ،معماری اسلامی ،هستی شناسی ،نماد گرایی ،گیدیون ،معماری و شهرسازی معاصر،فضا زمان معماری