حامد سپهوند - کارشناس ارشد زراعت
امین فرنیا - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
مسعود رفیعی - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان

به منظور بررسی اثر تناوب محصولات مختلف پاییزه بر صفات مورفولوژیک، اجزاء عملکرد دانه ارقام ذرت دانه ای، پژوهشی در قالب طرح آماری کرتهای خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان- خرم آباد به اجرا درآمد. عامل تناوب در قالب پنج محصول پاییزه؛ گندم، جو، شبدر، یونجه یکساله و کلزا در کرتهای اصلی جای گرفت و بعد از برداشت این محصولات، عامل رقم (SC500,SC370,SC302) در کرتهای فرعی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عامل تناوب تأثیر معنی داری بر روی عملکرد ارقام ذرت داشت و بالاترین عملکرد در تناوب با کلزا، شبدر و یونجه یکساله و کمترین عملکرد در تناوب با جو حاصل گردید. بررسی ها نشان داد که هیبرید SC500 در تناوبهای مختلف دارای بیشترین عملکرد دانه بود. نتایج حاکی از این بود که تناوب با کلزا و شبدر به دلیل افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک موجب افزایش رشد و عملکرد ارقام ذرت گردیدند. به نظر می رسد کشت ذرت پس از جو با محدودیتهایی از نظر خصوصیات خاک و اثر اللوپائی بقایای جو مواجه باشد که موجب کاهش عملکرد گردیده است.

ذرت دانه ای، تناوب، عملکرد دانه