میلاد خواجوی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
ابوطالب هزارجریبی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حسین شریفان - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
خلیل قربانی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

بهینه سازی روشی است که بوسیله آن بهترین جواب ممکن برای یک مسئله با توجه به هدف تعیین شده وقیدهای موجود تعیین می شود.با توجه به اینکه در اکثر مناطق تخصیص زمین به محصولات کشاورزی و تقسیمآب بین زمینها به درستی و با برآورد دقیق صورت نمیگیرد، سود حاصل از کشاورزی در حد پتانسیل خودنخواهد بود. در این تحقیق نتایج بهینه سازی به روش برنامهریزی غیرخطی در سه اقلیم مختلف استان گلستانشامل اقلیمهای نیمه خشک، نیمه مرطوب و خشک با یکدیگر مقایسه شدند و تأثیر اقلیم مناطق بر الگوی کشتبهینه ی محصولات بررسی گردید. با انتخاب تابع هدف بر اساس دستیابی به حداکثر سود خالص و معرفیمحدودیت های موجود از جمله زمین و آب، از مدل برنامه ریزی غیرخطی در محیط نرم افزار لینگو برای تعیینسودآورترین الگوی بهره برداری از منابع موجود و تخصیص بهینه آب و زمین بین گیاهان مختلف، استفاده شد. بهاین منظور سناریوهای مختلفی بر اساس تغییر در حجم پتانسیل آبی مناطق طراحی شد. در مرحله اول اینتغییرات با توجه به مقادیر پتانسیل آبی در دورههای خشکسالی و ترسالی و در مرحله دوم با اعمال تغییرات20 درصدی حجم منابع آبی مزارع اعمال گردید. نتایج نشان داد که الگوی کشت هیچیک از مناطق بهینه نبوده وبا توجه به اقلیم مناطق، الگوی کشت بهینه در هر منطقه متفاوت می باشد. همچنین با اعمال الگوی کشتپیشنهادی درآمد خالص مناطق افزایش چشمگیری خواهد داشت به گونه ای که در شرایط فعلی این افزایش در منطقه آق قلا (اقلیم نیمه خشک) تقریبأ 3برابر، در منطقه علی آباد (اقلیم نیمه مرطوب) 1/9 برابر و در منطقه اترک (اقلیم خشک) تقریباً 1/7 برابر درآمد خالص کنونی می باشد.

اقلیم، الگوی کشت، برنامهریزی غیرخطی، بهینه سازی، لینگو