سمیرا آقایی - دانشگاه شهید باهنر کرمان گروه زراعت
عنایت الله توحیدی نژاد - دانشگاه شهید باهنر کرمان گروه زراعت
مهدی نصراصفهانی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
اکبر قندی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

در ایران گندم و نان حاصل از آن مهمترین منبع غذایی محسوب میشود و قسمت عمده کالری و پروتئین مورد نیاز از این طریق به دست میآید. افزایش مصرف سرانه ماکارونی در سالهای اخیر در کشور سبب گسترش روز افزون تاسیس کارخانهها و صنایعماکارونی سازی شده است که متاسفانه به جای سمولینای گندم دوروم از آرد نول به عنوان ماده اولیه استفاده میکنند بنابراین محصولات تولیدی کیفیت پایینتری دارند. با رشد و توسعه زراعت گندم دوروم در ایران علاوه بر پوشش دادن مناطق واجد تنشهای مختلف و افزایش سطح تولید گندم در کشور میتوان ماده اولیه صنایع ماکارونی سازی را تامین و با ارتقای کیفیت محصولات تولیدیزمینه مساعدی برای صادرات ماکارونی و سمولینا به خارج از کشور فراهم کرد. با توجه به این که میزان نیاز صنایع ماکارونی سازی در کشور حدود نیم میلیون تن سمولینا است و امکان تولید آن در کشور وجود دارد، تولید گندم دوروم و رفع نیاز صنایع مذکور دارای اهمیت است. گندم دورومTriticum turgidumگیاهی که در مقایسه با گندم معمولی از مقدار پروتئین و گلوتن بیشتری نسبت به گندم معمولی برخوردار می باشد. که جهت تهیه محصولات پاستا از جمله ماکارونی و اسپاگتی به کار می رود، اختصاص دارد. به منظور بررسی تعداد 18 لاین به همراه گندم دوروم دنا و نیز گندم نان تجارتی در منطقه اصفهان مورد مطالعه قرار گرفت. بررسیهای ژنتیکی بر اساس صفات کیفی مورد آزمون شامل: آزمون دیسک فشار، شاخص گلوتن، پروتین، درصد سمولینا، ارتفاع رسوبSDSلکه آردی و حجم رسوب زلنی مورد اندازهگیری قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که لاینهای مورد آزمون از نظر صفات کیفی مورد مطالعه با یکدیگر ودر مقایسه با رقم شاهد دارای اثر معنیدار بودند. در صفات درصد پروتئین، ارتفاع رسوب و حجم رسوب زلنی برخی از لاین ها با شاهد برابری داشتند. در آزمون دیسک فشار، شاخص گلوتن، درصد سمولینا و لکه آردی نیز شاهد در رتبه پایینتری ازلاینها قرار گرفت. این نتایج نمایان گر تنوع ژنتیکی ارقام مورد آزمون بوده که در این جا تفاوت ها به صورت صفات کیفی بوده که به وضوح قابل تمایز است

لاین، گندم دوروم ، صفات کیفی و اصفهان