رضا عزیززاده - کارشناس ارشدمعماری
فاطمه حکمت - کارشناس ارشدمعماری

به راستی میتوان شکل گیری تمدنهای بزرگ دنیا رابرپایه آب و بسترحاصلخیززمین ها درمناطق مختلف برشمرددراین میان آب نه تنها نقش حیاتی درشکل گیری هسته اولیه شهرداشته بلکه درساختارارگانیک شهرها و روستاها نیزنقش اساسی راایفا نموده است دراین میان دشت خوزستان و شهرهایی همچون دزفول و شوشتر با وجود دارا بودن ابهای سطحی و استفاده ازآب شرب رودخانه ها دارای سیستم ابرسانی زیرزمینی به نام قمش ها بوده اند علاوه برتامین اب شرب درمحلات مختلف و مناطقی به دورازحاشیه رودخانه وظیفه تامین اب کشاورزی زمینهای حاشیه شهررا بعهده داشته اند روش اصلی این تحقیق برداشت میدانی ازقمش های موجود و پژوهش ازمطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با صاحبنظران است این روش ازشیوه های تحقیق تفسیری تاریخی است دراین مقاله سعی شده با بررسی تطبیقی بخشهای مختلف و لایه بندی سطوح محلات و مسیرقمش ها و سربطاقهای آن به نوعی ارتباط ملموس درشکل گیری بافت سنتی دزفول برپایه ابهای زیرزمینی دست یابیم هدف ازاین مقاله بیان شکل گیری ساختارارگانیک بافت سنتی دزفول برپایه آب و معماری زیرزمینی می باشد

شهرسازی، معماری زیرزمینی، بافت سنتی، قمش، سربطاق، دزفول