اصغر ابراهیمی
حسین پورمقدس
مرضیه وحید دستجردی

مقدمه: منابع آب زیرزمینی به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک بسیار با اهمیت می باشند. فعالیتهای بشر در زمینه های مختلف (کشاورزی، صنعت و شهری) پتانسیل بسیار بالایی برای آلوده نمودن این منابع بوده و باعث تقلیل یفیت آنها می گردد. تحقیق در زمینه کیفیت شیمیایی آبهای زیرزمینی سبب می شود تا بتوان پارامترهای مخلتف آلودگی محیطی که مرتبط با دفع نادرست فاضلابهای مختلف تولیدی هستند، را شناسایی کرد. در این تحقیق تأثیر دفع فاضلاب صنایع فولاد، شیمیایی و فاضلابهای ناشی از کانال زهکش منطقه بر آب چاههای زیرزمینی منطقه مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روشها: در این مطالعه تحلیلی مشاهده ای که به صورت مقطعی مورد بررسی قرار گرفت، نمونه ها از 6 حلقه چاه به مدت سه ماه در سال 1383 جمع آوری شده و در مجاورت یخ به آزمایشگاه شیمی دانشکده بهداشت انتقال یافت. پارامترهای COD, TDS, EC, PH و فلزات سنگین (سرب، کادمیم، کروم، نیکل) مورد اندازه گیری قرار گرفته و غلظت فلزات سنگین به روش جذب اتمی تعیین شد. نرم افزار Excel جهت ترسیم نمودارها و با استفاده از آزمون Paird-T آنالیز داده ها انجام گردید. نتایج: نتایج نشان می دهد، که میزان پارامتر PH در آب چاههای مورد مطالعه در محدوده 8/3-6/6، میزان هدایت الکتریکی در محدوده 63/88-3668 میکروزیمنس بر سانتی متر و میانگین غلظت کل جامدات محلول برابر با 26/19 میلی گرم در لیتر می باشد. میانگین غلظت COD و فلزات سنگین (کادمیم، سرب، کروم، نیکل) به ترتیب برابر با 30/22، 0/045، 0/062، 0/049 و 0/149 میلی گرم در لیتر است. نتایج نشان می دهد که بجز کروم میانگین غلظت سایر پارامترهای اشاره شده از استانداردهای اب شرب بالاتر می باشند. همچنین میزان آلودگی در چاههای شماره 1 و 4 از سایر چاهها بیشتر است. بحث و نتیجه گیری: بالا بردن غلظت پارامترها از میزان توصیه شده در استانداردها نشان می دهد که اب چاههای منطقه مورد مطالعه در اثر تخلیه نادرست فاضلابهای صنعتی و کشاورزی آلوده شده است، بنابراین پایش آبهای زیرزمینی به منظور جلوگیری از آلودگی سفره های آبی ضروری می باشد.

آب زیرزمینی، صنایع فولاد، کیفیت آب