محمد هادی مهدی نژاد
محمدرضا شاهمنصوری
بیژن بینا

توسعه صنایع و رشد جمعیت همراه با ارتفاء سطح بهداشت موجب بکارگیری وسیع مواد شوینده گردیده ا ست. این مواد از طریق فاضلابهای صنعتی و خانگی به آبهای سطحی تخلیه شده و موجب مخاطرات زیست محیطی می گردند. ا ین ترکیبات دارای یک گروه قطبی آبدوست و یک شاخه هیدروکربنی غیر قطبی آب گریز می باشند. شوینده ها به چهار گروه آنیونی، کاتیونی، غیر یونی وامفوتریک تقسیم می گردند، که یکی از آنها یعنی شوینده های آنیونی کاربرد وسیعتری دارند. حضور شوینده ها در منابع آبهای سطحی می تواند مشکلاتی را برای محیط زیست و ا کوسیستم های خاکی و آبی داشته باشد. لذا جداسازی آنها از آب همواره در عملیات تصفیه آب و فاضلاب مورد تأکید قرار می گیرد. مطالعه از نوع تجربی و هدف از انجام آن، جداسازی شوینده های آنیونی از آبهای سطحی توسط سیستم شناور سازی با هوای محلول بوده و در این راستا برخی فاکتورهای مؤثر در عملیات مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق یک واحد پایلوت شناور سازی با هوای محلول ساخته شد و در فشارهای 3-4 و 5 اتمسفر و غلظتهای منعقد کننده پلی آلومینیوم کلراید به میزان صفر – 5- 10- 15 میلی گرم در لیتر و بدلیل ثابت بودن ابعاد راکتور و محدود بودن میزان جریان، در زمانهای شناور سازی 19/3 و 26 دقیقه، میزان حذف شوینده های آنیونی بدست آمد. براساس نتایج بدست آمده، بطور کلی با توجه به میزان منعقد کننده بکار رفته جهت انعقاد در فشار 3 اتمسفر در زمان شناور سازی 26 دقیقه، راندمان حذف LAS بین 6/9 تا 91 درصد، در فشار 4 اتمسفر بین 21 تا 86 درصد و در فشار 5 اتمسفر بین 12 تا 68/5 درصد بدست آمد. همچنین در زمان شناور سازی 19/3 دقیقه، راندمان حذف LAS در فشار 3 اتمسفر بین 11 تا 35/5 درصد و در فشار 4 اتمسفر بین 20/6 تا 47 درصد و در فشار 5 اتمسفر بین 22 تا 59 درصد بدست آمد. نتایج نشان داد که در زمانهای شناور سازی طولانی تر، بدلیل وجود زمان کافی برای اتصال حباب به ذرات و تولید حبابهای بزرگتر، میزان بالا آمدن حباب- ذره بیشتر است. همچنین در زمان شناور سازی کوچکتر تأثیر فشارهای بالاتر به دلیل تولید حباب ریزتر، احتمال تصادم حباب به ذره را افزایش داده است. طی تحقیقات انجام شده بین راندمان حذف کدورت و حذف شوینده های آنیونی ارتباط معنی داری وجود داشت.

شوینده های آنیونی، شناورسازی، هوای محلول، آبهای سطحی