سیدمحمد نجیبی - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری. دانشگاه محقق اردبیلی
یاور علی نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد مخاطرات محیطی گرایش انسانی. دانشگاه تهران

مساله آلودگی یکی از حاد ترین و ناخوشایند ترین مسائل ناشی از شهر نش ینی است خودروها ی شخص ی، وسا یل نقلی ه عمومی و دولتی نیز سهم قابل توجهی در این آلودگی دارند، این مقاله به بررسی و مقایسه میزان انتشار منو اکسید کربن ناش ی ازبخش حمل و نقل در شهر زنجان می پردازد. در این پژوهش از ضرایب انتشار محاسبه شده توسط شرکت کنترل کیفیت هوا که بر مبنای ضرایب موجود در طرح جامع آلودگی هوای تهران می باشد، استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر این است که با توجه به آمار موجود در باره تعداد و انواع وسایل نقلیه بنزینی و دیزلی در شهر زنجان و میزان مصرف سوخت هر ی ک آنها وهمچنین ضریب انتشار هریک از انواع سوخت ها ، بالاترین میزان انتشار متعلق به سواری ها با میزان انتشار 17774 تن در سال می باشد، در رده بعدی انتشار آلاینده منو اکسید کربن، موتور سیکلت ها با 12719 تن انتشار در سال قرار دارند، در رده بعد ی تاکسی های درون شهری، با 12456 تن در سال و بالاخره وانت بارها با میزان انتشار 2118 تن در سال در رده آخر قرار دارند. دربین خودروهای دیزلی بالاترین میزان انتشار برابر با 61 تن در سال متعلق به اتوبوس ها و مینی بوس ها م ی باشد. هم چن ین میزان انتشار آلاینده منو اکسید کربن ناشی از مصرف سوخت توسط کامیون ها برابر با 24 تن در سال می باشد. با مقایسه نتا یج به دست آمده از محاسبات می توان نتیجه گیری کرد که، بیشترین میزان آلایندگی ناشی از وسایل نقلیه در رابطه با آلا ینده منواکسید کربن متعلق به وسایل نقلیه بنزین سوز می باشد و میزان انتشار منوکسید کربن ناشی از احتراق خودروهای دیزلی نسبت به وسایل بنزین سوز بسیار کمتر می باشد

آلودگی هوا، حمل و نقل، منو اکسید کربن، شهر زنجان، ضریب انتشار