سیدهادی زرقانی - استادیاردانشگاه فردوسی مشهد
هادی اعظمی - استادیاردانشگاه فردوسی مشهد
اسماعیل علمدار - دانشجوی کارشناسی ارشدجغرافیای سیاسی

پدافندغیرعامل درحال حاضر یکی ازموثرترین و پایدارترین روشهای دفاع درمقابل تهدیدات داخلی و خارجی همواره مدنظر اکثرکشورهای جهان قرارداشته است درایران نیز با توجه به موقعیت استراتژیک نواحی مرزی شرق کشوراستان خراسان جنوبی با دارا بودن بیشترین مرزمشترک با کشور افغانستان ازدیرباز به لحاظ قرارداشتن درمسیر جاده ابریشم درمبادله کالا و تجارت ازاهمیت خاص و ویژه ای برخوردار بوده است دراین بین نقش پدافندغیرعامل وامایش سرزمینی و بطور خاص امایش نواحی مرزی برجسته میشود یکی ازبهترین راهبردهای پدافندی غیرعامل درمناطق مرزی استان برای مقابله باتهدیدات ایجادوگسترش فعالیت بازارچه های مرزی است زیرابازارچه ها مصداق بارز حضور مردم درامور اقتصادی منطقه بوده که میتواند باعث ماندگاری مرزنشینان شده و ازمهاجرت بی رویه آنان جلوگیری کند این امرمنجر به توسعه و امنیت پایدارمنطقه میشود دراین مقاله با روش توصیفی تحلیلی و تکیه برمنابع کتابخانه ای و میدانی مصاحبه ها و مشاهدات نگارنده به بررسی نقش بازارچه مرزی ماهیرود شهرستان سربیشه درامنیت مناطق مرزی استان ازمنظر پدافندغیرعامل پرداخته شدهاست نتایج بررسی ها دراین تحقیق حاکی ازاین است که این بازارچه مرزی به عنوان یکی ازاهرم های مهم درایجاداشتغال تثبیت جمعیت مرزنشین و توسعه روابط تجاری باکشور همجوار ازسالهای گذشته بوده و پیوسته تاثیر قابل توجهی درفعالیت های اقتصادی و ایجادامنیت منطقه سربیشه وحتی استان داشته است

پدافندغیرعامل، خراسان جنوبی، بازارچه مرزی، ماهیرود