معین صفری - دانش آموخته کارشناسی ارشد میکروبیولوژی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ایلام، ایران* نویسنده پاسخگو
سلمان احمدی اسبچین - دانشیار میکروبیولوژی صنعتی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ایلام، ایران
ندا سلطانی - دانشیار، گروه میکروبیولوژی نفت، پژوهشکده علوم پایه کاربردی جهاد دانشگاهی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

زمینه و هدف: هیدروکربن های نفتی یک دسته از این آلاینده های خطرناک محیط هستند. تجمع این هیدروکربن ها در بدن انسان به علت سمیت، جهش زایی و سرطان زایی منجر به نگرانی های بسیاری شده است. در حال حاضر تجزیه زیستی آلاینده های نفتی به عنوان یکی از کارآمدترین و مقرون به صرفه ترین روش ها در رفع آلودگی های نفتی از محیط به حساب می آید. سیانوباکتری ها در سال های اخیر به دلیل پتانسیل استفاده ی آن‌ها در بیوتکنولوژی بسیار مورد توجه قرارگرفته اند. هدف اصلی از این مطالعه بررسی پتانسیل سیانوباکتری ‏ Fischerella Sp. ISC67‎ در تجزیه زیستی نفت خام می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، سیانوباکتری Fischerella Sp. ISC67‎ از کلکسیون ریز جلبک ها در پژوهشکده علوم پایه کاربردی جهاد دانشگاهی، دانشگاه شهید بهشتی تهران تهیه شد‏. مقدار کلروفیل و وزن خشک این سیانوباکتری با استفاده از روش اسپکتوفتومتری اندازه‌‌گیری شد. میزان تجزیه نفت خام به روش آنالیز کروماتوگرافی گازی (‏GC‏)‏ محاسبه شد. نتایج: نتایج همچنین نشان داد که با افزایش غلظت نفت خام میزان وزن خشک سیانوباکتری Fischerella Sp. ISC67‎ نسبت به نمونه شاهد افزایش و میزان کلروفیل در تیمار های مختلف نفت خام کاهش می یابد. میانگین تجزیه زیستی هیدرکربن های نفتی در تیمارهای روز 14 نسبت به نمونه شاهد به میزان 32/42 درصد و در روز 28 به مقدار 20/54 بود.نتیجه گیری: در این مطالعه مشخص شد که سیانوباکتری Fischerella Sp. ISC67‎ دارای پتانسیل بالایی در تجزیه زیستی نفت خام است. لذا از آنجایی که نفت یک فرآورده سمی برای سیستم های بیولوژیک و ‏یکی از آلوده کننده‌های اصلی اکوسیستم های زیستی است، نتایج حاصل می تواند بیانگر پتانسیل این سیانوباکتری برای استفاده از آن به‌عنوان شاخصی جهت رفع آلودگی‌های نفتی در مناطق آلوده باشد.‏

سیانوباکتری، تجزیه زیستی، آلاینده های نفتی، سرطان زایی، کروماتوگرافی گازی ‏