زهرا عطافر - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط
علی الماسی - عضو هیات علمی و استاد گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، دانشکده بهداشت
لیلا عبدی - کارشناس مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، دانشکده بهداشت
فرحناز سپهری - کارشناس مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، دانشکده بهداشت

مقدمه و اهمیت موضوع: توسعه منابع آب جهت مصارف مختلف به ویژه شرب منجر به احداث سد های عظیمی شده است که در خصوص بهره برداری از آن ها اقدامات تصفیه مورد توجه جدی قرار گرفته است، از طرفی بدلیل کمبود منابع آب زیرزمینی با کیفیت بالا، لازم است آب های سطحی به خوبی تصفیه شوند تا برای شرب قابل استفاده گردند. منابع آب بر گرفته از سدها و رودخانه ها از جمله آبهای سطحی می باشند که اغلب در معرض آلودگی های مختلف قرار دارند. این منابع برای مصرف به عنوان آب آشامیدنی، باید فرآیندهای مختلف تصفیه را طی نمایند. انعقاد در فرایند تصفیه آب، جایگاه ویژه ای داشته و همواره تلاش بر این بوده تا آب قابل شرب با هزینه اثر-بخشی بهتری بدست آید. در حال حاضر آلوم و کلرور فریک از جمله رایج ترین منعقد کننده های مورد استفاده در عملیات انعقاد می باشند. مطالعه حاضر با هدف بررسی و ارزیابی کارآیی منعقدکننده های آلوم، کلرور فریک و کمک منعقدکننده های کاتیونی و آنیونی در حذف کدورت، کلیفرم کل و کلیفرم گرماپای از آب خام سد گاوشان به عنوان توسعه منابع آب شرب شهر کرمانشاه به انجام رسید.مواد و روشها: این مطالعه از نوع تجربی بوده که در آن 256 نمونه جهت آنالیز به آزمایشگاه شرکت آب و فاضلاب شهری استان کرمانشاه منتقل شد. غلظت های مورد استفاده آلوم و کلرورفریک به ترتیب برابر (٥، ١٠، ١٥، ٢٠ mg/l) و (٤، ٦، ٨، ١٠ mg/l) و کمک منعقد کننده آنیونی و کاتیونی برابر (٢٥/٠ ، ٥/٠ ، ٧٥/٠ ، ١ mg/l) بود. در غلظت بهینه هر چهار عامل به صورت منفرد و تلفیقی بکار گرفته شدند و مقادیر کدورت، کلیفرم کل و کلیفرم گرماپای بر اساس استاندارد متد مورد سنجش قرار گرفت.نتایج و بحث: در غلظت بهینه mg/l 10 کلرور فریک، بالاترین مقادیر حذف کدورت، کلیفرم مدفوعی و کلیفرم کل در pH طبیعی به ترتیب برابر 82.61٪، 92.94٪ و 96.78٪ بدست آمد، در حالیکه استفاده از آلوم با غلظت بهینه mg/l 20 به ترتیب منجر به حذف 64.74% ، 55.91% و 62.79% در پارامترهای مذکور گردید.نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصله منعقدکننده کلرور فریک و کمک منعقد کننده آنیونی در حذف کدورت، کلیفرم کل وکلیفرم گرماپای کارایی بهتری نشان دادند اما اختلاط و تلفیق سایر منعقد کننده ها تاثیر معناداری در حذف موارد مذکور داشت (Pvalue<0.05).

منعقدکننده، کلرور فریک، آلوم، سد گاوشان