علی اکبر متکان - دانشیار گروه سنجش از دور و GIS، دانشگاه شهید بهشتی
علیرضا شکیبا - استادیار گروه سنجش از دور و GIS، دانشگاه شهید بهشتی
بابک میرباقری - مربی گروه سنجش از دور و GIS، دانشگاه شهید بهشتی
محمد بازاری جامخانه - دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشگاه شهید بهشتی

یکی از معضلات پیش روی مدیریت مراتع و جنگل ها در نواحی شمالی کشور به خصوص در مواقع خشکسالی، آتش سوزی هایی می باشد که خسارت های زیست محیطی و مالی زیادی را تحمیل می کند. بنابراین شناسایی و پیش بینی رفتار و حرکات اتش سوزی های بالقوه و بالفعل به منظور جلوگیری از آتش سوزی های مهیب احتمالی و گسترش آن در نواحی مستعد کاملاًض لازم و ضروری به نظر می رسد. هدف از این تحقیق شناسایی رفتار و چگونگی گسترش فرایند آتش سوزی در عرصه های طبیعی با استفاده از مدل برداری FARSTTE می باشد. منطقه مورد مطالعه بخش هایی از جنگل های شهرستان نکا می باشد که در سال 1389 به سبب پدیده خشکسالی، شاهد رشد چشمگیری در وقوع آتش سوزی ها بوده است. مدل FARSITE از اطلاعات مکانی مربوط به مواد سوختنی و توپوگرافی، به همراه داده های هواشناسی برای شبیه سازی گسترش اتش سوزی استفاده می کند. با توجه به نقش بارزی که باد در کنترل جهت و میزان گسترش آتش سوزی دارد، تغییرات محلی سرعت و جهت باد که در نتیجه شرایط توپوگرافی منطقه حادث می شود، مدلسازی شده و در مدل FARSITE مورد استفاده قرار گرفت. فرایند شبیه سازی برای سناریوها و شرایط مختلف محیطی انجام و خروجی هر یک از این سناریوها مورد بررسی قرار گرفت. نهایتا به منظور ارزیابی مدل در شبیه سازی آتش سوزی چنگل های شمال، از یک مورد آتش سوزی که در منطقه به وقوع پیوست، استفاده گردید که دقت بدست آمده با استفاده از شاخص کاپا برابر 42 درصد می باشد. مقایسه آتش سوزی شبیه سازی شده با محدوده آتش سوزی واقعی منطقه نشان می دهد که مدل FARSITE قابلیت به کارگیری در شبیه سازی آتش سوزی های بالقوه را در عرصه های طبیعی به منظور مدیریت هر چه بهتر این عرصه ها دارا می باشد.

جنگل، آتش سوزی، مدل FARSITE، شبیه سازی، شهرستان نکا