مصطفی باقری توانی - دانشجوی کارشناسی ارشد بوم شناسی آبزیان شیلاتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن
حمید فغانی لنگرودی - استادیار گروه شیلات و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن
مهرنوش نوروزی - استادیار گروه بیولوژی دریا و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

هدف این مطالعه تاثیر تغییرات شوری، pH و دما بر الگوی پراکنش ماکروبنتوزها طی فصول مختلف سال در مصب رودخانه شیرود تنکابن می باشد. نمونه برداری از رسوبات به مدت یک سال (تیر 1391 تا خرداد 1392) به صورت فصلی در 5 ایستگاه شامل 2 ایستگاه در قسمت فوقانی مصب، 2 ایستگاه در قسمت پایینی مصب و 1 ایستگاه در دهانه مصب و با سه تکرار با کمک نمونه بردار گرب ون وین با سطح مقطع 1/0 متر مربع انجام شد. از مجموع 1163 عدد ماکروبنتوز شمارش شده: 28 جنس، 19 خانواده و 15 راسته شناسایی شد. فقط صدف دو کفه ای Mytilaster.sp در تمام فصول مشاهده شد. بشترین فراوانی مربوط به Balamus.sp و کمترین فراوانی متعلق به کرم کم تار Naus.sp بود. بر اساس نتایج بدست آمده فاکتور شوری بروی تراکم تاثیر نداشت ولی بروی تنوع اثر منفی دارد (05/0 >p). اما فاکتور pH بر روی تراکم اثر منفی داشت (05/0 >p)و بروی تنوع هیچ تاثیری ندارد. همچنین تغییرات درجه حرارت باعث تغییر در تراکم و تنوع گونه ها شده است (05/0 > p). به طوری که بیشترین تراکم موجودات در دهانه مصب در فصل تابستان و بیشترین تنوع در فصل زمستان بود. نتایج حاصل از شاخص های بوم شناختی به طور میانگین مقادیر شانون – وینر 52/0، غالبیت سیپسون 35/0 و غنای مارگالف 50/7 به دست آمد که نشان دهنده آلودگی بالا در مصب رودخانه شیرود می باشد.

ماکروبنتوز، پراکنش، شوری، pH، مصب شیرود