بررسی تطبیقی کهن الگوی قهرمان در شاهنامه فردوسی و اسطوره های یونان بر اساس الگوی سفر قهرمان جوزف کمپبل

پژوهش حاضر به بررسی تطبیقی کهن الگوی قهرمان در شاهنامه فردوسی و اسطوره های یونان می پردازد و با تکیه بر الگوی دوازده مرحله ای سفر قهرمان جوزف کمپبل، تلاش دارد ساختار مشترک این کهن الگو را در دو سنت روایی متفاوت بازنمایی کند. پرسش اصلی آن است که آیا قهرمانان این دو مجموعه، علی رغم تفاوت های تاریخی و فرهنگی، مراحل مشابهی از سفر قهرمانی را طی می کنند؟ برای پاسخ به این پرسش، شخصیت هایی مانند رستم، سیاوش و کیخسرو از شاهنامه و پرسیوس، هراکلس و اودیسئوس از اسطوره های یونانی، بر اساس الگوی سفر قهرمان تحلیل شده اند. یافته ها حاکی از آن است که ساختار کهن الگوی قهرمان، در قالبی جهانی و با اقتباس از الگوهای مشترک روان شناختی، در هر دو روایت به گونه ای معنادار تکرار می شود. هرچند فرهنگ ایرانی و یونانی ویژگی های بومی و اسطوره ای خاص خود را دارند، اما اشتراک در مراحل بنیادین سفر قهرمان، نشانگر وحدت اسطوره ای در ناخودآگاه جمعی بشری است.

کلیدواژه ها:

شاهنامه ، اسطوره های یونانی ، قهرمان ، سفر قهرمان ، کهن الگو ، فردوسی ، کمپبل