راضیه کشاورز - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاه دانشگاه اراک
مجید مهدیه - استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه اراک
محمدحسین آبنوسی - استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه اراک
محمدرضا امیرجانی - استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه اراک

پریوش (Catharanthus roseus) گیاهی است دارویی که به دلیل وجود ترکیبات دارویی و آلکالوئیدها مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به این نکته، که پراکسید هیدروژن نقش اساسی در تنظیم بیان ژن دارد. لذا در این تحقیق اثر پراکسید هیدروژن بر کشت کالوس گیاه پریوش مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور بذر گیاه پریوش در گلدان حاوی پرلیت کشت شد و به منظور القا کالوس برگ ها با هیپوکلریت سدیم 5 درصد و اتانول 70 درصد در شرایط استریل ضد عفونی شده و بر روی محیط کشت جامد MS قرار داده شدند. کالوس ها بعد از سه هفته واکشت شدند. و از الوس های واکشت دوم برای تیماردهی استفاده شد. آزمون ها بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با استفاده از 4 غلظت پراکسید هیدروژن (0و 1 و 5 و 10 میکرولیتر) و در سه زمان یک، سه و شش روز هر کدام با سه تکرار انجام شد و آنالیز آماری داده ها در سطح 0/05>P با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. پراکسید هیدروژن موجب تغییر فعالیت متابولیت های ثانویه ای همچون فنل، فلاونوئید شد و افزایش توان آنتی اکسیدانی بر اساس احیاء آهن نیز با افزایش ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی همراه بود. نتیجه گیری: تنش اکسیداتیو ناشی از حضور پراکسید هیدروژن موجب تغییر در محتوی پراکسید هیدروژن درون سلولی و همچنین تغییرد ر متابولیت ثانویه شد. ممکن است بتوان با اعمال این تنش میزان تولید برخی از آنها را نیز افزایش داد. که این خود نیاز به تحقیق بیشتر داشته است.

گیاه پریوش، کالوس، پراکسید هیدروژ«، تنش اکسیداتیو، متابولیت های ثانویه