هوشنگ کاتبی - استادیار، دانشکده فنی - مهندسی عمران، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
محمود سعدین - کارشناس ارشد، دانشکده فنی – مهندسی عمران، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

به طور کلی محیط زمین در ابتدا تحت فشار ناشی از تنشهای طبیعی بوده و هرگونه دستخوردگی همانندحفر تونل این وضعیت تنش را مختل کرده و سبب پدید آمدن تغییر مکانهایی در مقطع زمین می شود که اگراین تغییر مکانها در محدوده استاندارد نباشند، موجب بروز مشکلاتی در ساختارهای سطحی و زیر سطحی می شوند که گاهی خسارتهای زیادی را به دنبال دارند.در این مقاله با مطالعه و بررسیهای متعدد تحلیلی به کمک نرم افزار پلکسیس دو بعدی 8.2 در مورد ویژگیهاینشست زمین در اثر حفر تونلهای مترو در مناطق شهری، کوشش شده است که ارتباطهایی بین تغییر شکل و جابجائی زمین با مشخصه هایی نظیر وزن واحد خاک، مدول الاستیسیته، قطر تونل، عمق محور تونل و بعضی کمیتهای دیگر به دست آید و با توجه به تحلیلهای صورت گرفته، نشان داده شده است که چه پارامترهایی وتا چه اندازه می توانند در موارد ذکر شده مؤثر باشند و کدام اهمیت دارند یا حتی فاقد ارتباط یا نقش تعیین کننده هستند. همچنین برای پیش بینی میزان نشست سطح زمین برای خط 2 متروی تبریز برای گمانه شماره BH-10( ( مقادیر حاصله نشان می دهند که میزان نشست سطح زمین تا حد فراوانی به میزان پارامتر انقباض بستگی دارد.

نشست سطحی، نرم افزار PLAXIS ، حفاری ، تونل سازی