رضا رضایی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی و سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی

با ادامه روند رو به رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای مواد سوختی و در نتیجه افزایش آلاینده های جوی به خصوص گازهایگلخانه ای پیش بینی شده است که از نیمه دوم قرن 21 با افزایش 5-2 درجه ای گرمای زمین، تغییرات اقلیمی وسیعی به خصوص در عرض های جغرافیایی پایین و میانی کره زمین به شکل خشکسالی، سیلاب، امواج گرمایی زیانبخش (ال نینو ومانسون)، تغییر الگوی بارشها و غیره رخ خواهند داد و احتمالا در غیاب راهکارهای موثر برای کنترل این پدیده، به صورت فراگیر به همه عرض های جغرافیایی گسترش خواهد یافت. از این رو تطابق (adaptation) با تغییرات اقلیمی یکی از چالش های فراروی بخش کشاورزی است که ایجاب می کند از هم اکنون با تغییرات اساسی در مدلهای تولید محصولات کشاورزی میزان خسارتوارده به حداقل مقدار ممکن تقلیل یابد. دراین مقاله، ابتدا پیامدهای ممکن تغییرات اقلیمی به عنوان یک سناریو مطرح شده وسپس توانایی دو مدل کشاورزی ارگانیک و متداول در سازگاری با این تغییرات مقایسه شده است. بر اساس نتایج سیستمکشاورزی ارگانیک به دلیل برخورداری از اصول و مبانی محکمی نظیر تناوب زراعی، آیش، حمایت از تنوع زیستی موجودات خاکزی ، فون و فلور مزرعه، افزایش مواد آلی خاک، تنوع تولید در واحد سطح (diversification of products) و حداقل وابستگی به نهاده های خارج از مزرعه در مقایسه با سیستم کشاورزی متداول از قابلیت های ویژه ای در تطابق و سازگاری باتغییرات اقلیمی برخوردار است. لازم به ذکر است که کشاورزی ارگانیک مدل غالب و بومی کشاورزی ایران در طول اعصار گذشتهبوده است و متاسفانه در سالهای اخیر بدلیل تاخت و تاز طرفدارن دیدگاه کشاورزی تجاری و انتانسیو آسیب های جدی به خوددیده است.

تنوع زیستی، تغییرات اقلیمی، کشاورزی ارگانیک و کشاورزی تجاری