فهیمه خدابنده - گروه گیاهپزشکی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه ارومیه
محمدحسن صفرعلیزاده - گروه گیاهپزشکی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه ارومیه
سیدعلی صفوی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه ارومیه
فریبا صنفی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه ارومیه

در سالهای اخیر، استفاده از مشتقات گیاهان به عنوان جایگزین سموم شیمیایی در کنترل آفات بسیار مورد توجه قرار گرفتهاست. در میان این مشتقات اسانسهای گیاهی مورد توجه می باشند. این ترکیبات به صورت سموم تدخینی، حشره کشهایتماسی، دورکننده ها و بازدارنده تغذیه و میزان تخم ریزی عمل کرده و رشد جمعیت حشره را تحت تأثیر می گذارند. درتحقیق حاضر اسانس میوه سرو کوهی (Thuja occidentalis) و مخلوط اسانس مذکور با استون روی حشرات بالغ سوسک کشیش (Rh. dominica) در شرایط آزمایشگاهی مورد استفاده قرار گرفت. این تحقیق در قالب طرح کاملا تًصادفی با شش تیمار انجام گرفت و اسانس میوه سرو با استفاده از روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر تهیه شد. آزمایش در شرایط دمایی 2±30 درجه سیلسیوس و رطوبت نسبی 5±60 درصد در تاریکی انجام شد. اسانس به کار رفته به طور معنی داری باعث کشندگی حشره مورد مطالعه در 24 ساعت شد. مقادیر LC50 و LC95 برای اسانس میوه سرو کوهی به ترتیب 259/8 و 561/8 میکرولیتر بر لیتر محاسبه گردید. مقدار LC25 برای استون 111/1 میکرولیتر بر لیترو برای اسانس میوه سرو 189/3 میکرولیتر بر لیتر محاسبه شد. در آزمایش ترکیب مقادیر LC25 اسانس سرو و استون، کشندگی بالای 50%(82/3 درصد) مشاهده گردید که نشان دهندهی خاصیت تشدید کنندگی این دو ماده بر همدیگر بوده و میزان تلفات افزایش یافته است.

سرو کوهی، Rhizopertha dominica ،Thuja occidentalis، اسانس های گیاهی، استون، سمیت