کهزاد حیدری - دانشجوی دکتری آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان،
مریم آسیابی - دانشجوی کارشناسی ارشد GIS&RS دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران،

غالب مناطق خشک و نیمه خشک ایران به شدت متأثر از آستانه محیطی و دامنه تغییرات اقلیمی خود می باشند. هر چه دامنه تغییرات اقلیمی وسیعتر باشداثرات آن بر محیط زیست بیشتر خواهد بود. منطقه سیستان در شرق کشور به دلیل قرار گرفتن میان دشت لوت در غرب و دشتهای بیابانی وسیع در افغانستانو از طرف دیگر نزدیکی به بیابانهای اقلیمی به شدت تحت تاثیر اینگونه تغییرات قرار دارد. این تحقیق نیز با هدف شناخت اثرات ناشی از تغییر اقلیم بر تالاب-های دشت سیستان انجام شده است. برای نیل به این هدف از مطالعات و گزارشات موجود، تصاویر ماهوارهای به منظور بررسی وضعیت دریاچه در مواقع خشک-سالی و ترسالی، سرشماری عمومی نفوس و مسکن و بازدیدهای صحرایی استفاده شده است. نتایج بررسی تاریخچه و عمر دریاچه هامون، وجود نوسانات آبی بهدلیل خشکسالی در این دریاچه و رود هیرمند را تایید میکند. نمونه بارز برای این مطلب شهر سوخته است که قربانی جابجایی مسیر رود هیرمند شده است. همچنین می توان به روستاییان کنار دریاچه اشاره کرد که با خشک شدن قسمتهایی از دریاچه تغییر مکان داده اند. این در حالی است که طبق آخرین برآوردها منطقه سیستان با 200222 هکتار منابع آب طبیعی در سال 1939 بین تمام مناطق مختلف کشور جهت پرورش آبزیان رتبه اول را به خود اختصاص داده است و این مقادیر نشان میدهند که بیش از پنجاه درصد مساحت منابع طبیعی بهرهبرداری شده در کشور جهت پرورش آبزیان در سیستان میباشد. دریاچه هامون از امکانات تفریحگاهی و زیباشناختی بسیاری برخوردار است. این دریاچه با وسعت زیاد خود در مواقع ترسالی میتواند امکانات زیستی مناسبی برای زندگی تعداد زیادی از گیاهان و موجودات زنده فراهم کند.

تغییر اقلیم، خشکسالی، دریاچه هامون، محیط زیست و منطقه سیستان