بهاره لرستانی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
محمدرضا بحیرایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی گرایش آلودگی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
سهیل سبحان اردکان - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
مهسا حسنخانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی گرایش آلودگی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

پساب های صنعتی از جمله پساب های کشتارگاه ها، در نتیجه فعالیت بشر در رابطه باپردازش موادخام به وجود می آیند. آلودگی آب زمانی صورت می گیردکه آلاینده های بالقوه در این جریان ها به مقادیر خاصی رسیده و تغییرات نامطلوبی را در بدنه ی آب های پذیرنده باعث شوند. این اجزا وآلاینده ها که توسط کشتارگاه ها وارد رودخانه شده شده علاوه بر آلوده کردن آب ومشکلات زیستی، ناقل بیماری نیز هستندرودخانه قشلاق هم یکی از سرشاخه های اصلی رودخانه سیروان است که از ارتفاعات روستای حسین آباد در قسمت شمال شهر سنندج سرچشمه گرفته و در جهت شمال به جنوب جریان دارد و از آب آن برای آبیاری مزارع استفاده می شود اما پساب کشتارگاه صنعتی دام و کشتارگاه مرغ پر در پایین دست وارد رودخانه قشلاق شده و موجب آلودگی آب می شود. و از آنجا که آب رودخانه برای آبیاری زمینهای کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد لذا بررسی وضعیت میکروبی آب رودخانه اهمیت قابل توجهی دارد. به همین دلیل در این پژوهش به بررسی اثرات پساب کشتارگاه های صنعتی دام و طیور سنندج بر کیفیت میکروبی آب رودخانه قشلاق سنندج پرداخته شده است. آزمایش میکروبی مورد استفاده در این پژوهش شامل: باکتری های هتروتروف بوده است. داده ها به روش میدانی و آزمایشگاهی گرد آوری شده و مورد بررسی قرار گرفته است.در بخش میدانی نسبت به تعیین چهار ایستگاه نمونه برداری شامل بالادست کشتارگاه دام و مرغ پر، ورودی کشتارگاه دام و مرغ پر، خروجی کشتارگاه دام و مرغ پر و یک کیلومتری پایین دست خروجی کشتارگاه دام و مرغ پر در طول مسیر رودخانه قشلاق اقدام شده است. به گونهای که از هر ایستگاه در فصول کم آب و پر آب )تابستان و زمستان( با سه تکرار نمونه برداری شده است.. در آزمایشگاه نیزتمامی نمونه های مورد بررسی از روش کشت سطحی و MPN شمارش شده است. داده های بدست آمده نیز با استفاده از نرم افزار spss و با آزمون های آماری تحلیل واریانس یکطرفه با آزمون چنددامنه ای دانکن و آزمون های تی تست تک گروهی و مستقل بر اساس استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست جهانی بررسی قرار گرفته اند. نتایج پژوهش نشان داد که پساب کشتارگاه های صنعتی دام و طیور بر میزان بارآلودگی میکروبی در رودخانه قشلاق تاثیر می گذارد. و از حدود استانداردهای موجودنیز تجاوز میکند در مقایسه ای که بین فاکتورهای مختلف در دو گروه کشتارگاه دام ومرغ پر دردو فصل تابستان و زمستان صورت گرفت مشخص شد که بار آلودگی در فصل زمستان کمتر است که دلیل آن فعالیت کمتر میکروارگانیسم ها در این فصل می باشد با توجه به وضع موجود ایجاد تأسیسات جدید تصفیه خانه وبازسازی بافت قدیمی آن در کشتارگاه های ضروری می باشد.

پساب کشتارگاه های صنعتی کیفیت میکروبی رودخانه آلودگی رودخانه قشلاق